-
1 νού
σου ты выбрось это из головы;βάλτο καλά στο νού σου а) ты не забывай об этом; запомни раз и навсегда; б) ты серьёзно подумай об этом;πού είχες το νού σου — или πού ήταν ο νού σου; — о чём ты только думал?, куда ты смотрел?;
κάνω όξω νού быть беспечным, беззаботным;(έχε) το νού σου! будь внимателен!, будь осторожен!; να 'χουμε και το νού μας а) мы должны быть внимательными; б) мы не должны забываться;δεν κόφτει ο νού του — у него голова плохо соображает;
άσκοπος ο νού, διπλός ο κόπος — погов, дурная голова ногам покоя не даёт;
όξω νού και πέρα βρέχει погов. ему до лампочки -
2 νόος
νόος, νόου, ὁ, [dialect] Att. [var] contr. [full] νοῦς, gen. νοῦ: Hom. uses the [var] contr. form once, in nom., Od.10.240, cf. Hes.Fr. 205 (Hdt. never): Trag. use [var] contr. form, exc. in A.Ch. 742 (iamb.), S.Ph. 1209 (lyr.): [dialect] Aeol. gen.Aνῶ Alc.Supp.9.1
; acc. νῶν Sapph.ib.25.2; νόον Ead.70 (s.v.l.): heterocl. forms are found in NT and later writers, gen.νοός Ep.Rom.7.23
, LXX 4 Ma.1.35; dat.νοΐ 1 Ep.Cor.1.10
, [Aristid.] Or.35(9).26; nom. pl.νόες Ph.1.86
, Plot.6.7.17, Dam.Pr.96; acc. pl.νόας Plu. Fr.7.27
, Iamb.Myst.1.15, Ammon.in Int.243.3 (v.l.), Dam.Pr. 103: [dialect] Att. pl. νοῖ, acc. νοῦς, gen. νόων ib. 122, dat. νοῖς ibid., is rare in early writers, as Ar.Fr. 471, but freq. in later philosophy:1 mind, as employed in perceiving and thinking, sense, wit,οὐ λῆθε Διὸς πυκινὸν ν. Il.15.461
;ν. πολυκερδέα Od.13.255
;ν. ὁρῇ καὶ ν. ἀκούει, τἄλλα κωφὰ καὶ τυφλά Epich.249
, cf. S.OT 371; prudently,Od.
6.320; senselessly,Il.
20.133; wisely,Hdt.
8.86, 138; ξὺν νῷ with play on ξυνῷ, Heraclit.114 ( νόῳ codd. Stob.);ξὺν νῷ ἑλομένῳ Pl. R. 619b
;οὐδενὶ ξὺν νῷ Id.Cri. 48c
;μηδενὶ ξὺν νῷ Ar.Nu. 580
;τοῦ νοῦ χωρίς S.OT 550
;τοῦ ν. κενός Id.OC 931
; νόῳ λαβεῖν τι to apprehend it, Hdt.3.51; νόῳ σχεῖν, ἔχειν, recall, remember, Id.5.92.ή, Pl.R. 490a;κοινὸς ν. Phld.Rh.1.37
S., Arr.Epict.3.6.8; ἀγαθὸς ν., σπουδαῖος ν., Phld.Rh.2.61, 1.252 S.2 νοῦν ἔχειν in two senses,a to have sense, be sensible, S.Tr. 553, El. 1013, 1465, Ar.Ra. 535, etc.;ὁ νοῦς ὅδ' αὐτὸς ν. ἔχων οὐ τυγχάνει E.IA 1139
; so ν. ὀλίγον κεκτημένος Ar.Ec. 747;σμικρὸν νοῦ κεκτῆσθαι Pl.Lg. 887e
; impers.,τὸ γὰρ περισσὰ πράσσειν οὐκ ἔχει ν. οὐδένα S.Ant.68
, cf. Pl.Ti. 68b; cf. νουνεχόντως.b νοῦν or τὸν ν. ἔχειν to have one's mind directed to something,ἄλλοσ' ὄμμα, θητέρᾳ δὲ ν. ἔχειν S.Tr. 272
, cf. Sapph.Supp.25.2;τὸν ν. πρὸς αὑτὸν οὐκ ἔχων, ἐκεῖσε δέ E.Ph. 1418
;δεῦρο ν. ἔχε Id.Or. 1181
; ; ποῦ τὸν ν. ἔχεις; Ar.Ec. 156; τὸν ν. ἔχειν πρός τινα or τι (like προσέχειν τὸν ν.) Th.7.19, Pl.Grg. 504d; , etc.;περί τινος Id.R. 534b
;ἐν πέρδιξιν AP7.206
(Damoch.): conversely, ἐπὶ νοῦν ἐλθεῖν τινι to occur to one, D.H.3.15, Arr.An.7.24.3.3 mind, more widely, as employed in feeling, deciding, etc., heart,χαῖρε νόῳ Od.8.78
;κεῦθε νόῳ Il.1.363
;[χόλος] οἰδάνει νόον 9.554
;ἐνὶ στήθεσσιν ἀτάρβητος ν. ἐστί 3.63
; ν. ἔμπεδος, ἀκήλητος, ἀπηνής, 11.813, Od.10.329, 18.381; ν. εὐμενής, ἄγναμπτος, etc., Pi.P.8.18, A.Pr. 164 (lyr.), etc.;πολλῶν ἀνθρώπων νόον ἔγνω Od.1.3
; ἐκ παντὸς νόου with all his heart and soul, Hdt.8.97; τῷ νῷ.. κἀπὸ τῆς γλώσσης in heart as well as tongue, S.OC 936: freq. in phrase κατὰ νόον according to one's mind, Hdt.1.117, 7.104; (anap.);πράξειας κατὰ ν. τὸν ἐμόν Id.Fr. 469
(anap.);κατὰ ν. πράξας Ar.Eq. 549
; , cf. Pl.Euthphr.3e.4 mind, resolve, purpose, ἀγαθῷ νόῳ, i.e. kindly, Hdt.1.60; τί σοι ἐν νόῳ ἐστὶ ποιέειν; what do you intend to do? ib. 109;ἡμῖν ἐν ν. ἐγένετο εἰπεῖν Id.9.46
; ἐν ν. ἔχειν c. [tense] fut. inf., to intend.., Id.1.10 (v.l.): c. [tense] pres. inf., ib. 27, Pl.R. 344d; ποιέειν τι ἐπὶ νόον τινί to put into his mind to do.., Hdt.1.27; ἐπὶ νόον τρέπειν τινί .. Id.3.21;ταύτῃ <ὁ> ν. ἔφερε Id.9.120
.5 reason, intellect,νόου φρενί Xenoph.25
, cf. Parm.16.2, etc.;θεῖος ν. Democr.112
, cf. Id. ap. Arist. de An. 404a28; opp. δόξα, Pl.Ti. 51d, cf. Arist. de An. 428a5.b Mind as the active principle of the Universe, Anaxag. 12, etc.;Θαλῆς νοῦν τοῦ κόσμου τὸν θεόν Placit.1.7.11
;ἡ τοῦ κόσμου γένεσις ἐξ ἀνάγκης καὶ νοῦ συστάσεως Pl. Ti. 48a
, cf. Sph. 249a, Phlb. 30c, Arist.Metaph. 1072b20, de An. 430a17, Zeno Stoic.1.28, Plot.5.1.4.II act of mind, thought, ; ; .III sense, meaning of a word, etc.,οὗτος ὁ νόος τοῦ ῥήματος Hdt.7.162
, cf. Ar.Ra. 1439, Plb.5.83.4, Phld.Rh. 1.106 S., etc.; ὁ νόος τῆς θυσίης cj. for νόμος in Hdt.1.216; meaning of a work of art, Philostr.VA4.28;πολὺς ν. ἐν ὀλίγῃ λέξει συνέσταλται Plu.2.510e
; πρὸς τὸν αὐτὸν νοῦν to the same effect, Str.15.3.7; πρὸς νοῦν οὐδὲν λέγοντες to the point, Phld.Mus.p.96K.; senseless,Id.
Po.5.29.IV Pythag. name for μονάς, Theol.Ar.6. (Etym. dub.; the pr.n.Πολυνόϝα IG9(1).870
hardly proves νόϝος.) -
3 διάνοια
διάνοιᾰ, ἡ, [dialect] Aeol. [full] διανοιΐα Alc.Supp.1a.1 (nisi leg. δι' ἀνοιΐα[ν]), poet. also [full] διανοίᾱ acc. to Eust.1679.29:—A thought, i.e. intention, purpose, Hdt.1.46,90, And.4.35, etc.; τῇ διανοίᾳ in the spirit of his action, D.21.219;ὤλοντ' ἀσεβεῖ διανοίᾳ A.Th. 831
(lyr.);μαινόλις δ. Id.Supp. 109
(lyr.);εὔφρονος ἐκ δ. Id.Ag. 797
(lyr.), cf. Eu. 1013 (anap.); ;ἐπί τινι Isoc.5.14
;πρός τινι Anaxipp.1.37
;ἐπ' ἄλλο τι.. τρέψαι τινὸς τὴν δ. Pl. Euthd. 275b
; ἐξ ὅλης τῆς δ. with all one's heart, Arr.Epict.2.2.13;ἐχθροὺς τῇ δ. Ep.Col.1.21
.II process of thinking, thought,ὁ ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς αὑτὴν διάλογος.. ἐπωνομάσθη δ. Pl.Sph. 263d
;πᾶσα δ. ἢ πρακτικὴ ἢ ποιητικὴ ἢ θεωρητική Arist.Metaph. 1025b25
; ; esp. discursive thought, opp. νόησις, Procl.Inst. 123.III thinking faculty, intelligence, understanding,ὡς μεταξύ τι δόξης τε καὶ νοῦ τὴν δ. οὖσαν Pl.R. 511d
, al.; opp. σῶμα, Id.Lg. 916a, cf. R. 395b;ἔστιν ὥσπερ τοῦ σώματος καὶ τῆς δ. γῆρας Arist.Pol. 1270b40
;ἐπιτάττοντος τοῦ νοῦ καὶ λεγούσης τῆς δ. φεύγειν τι ἢ διώκειν Id.de An. 433a2
;ἔκστασις διανοίας LXXDe.28.28
.IV thought expressed, meaning of a word or passage, Pl.Ly. 205b, Phdr. 228d;τὰς τῶν ὀνομάτων δ. Id.Cra. 418a
;τὴν αὐτὴν ἔχει δ. Arist.de An. 404a17
; ἡ φυσικὴ δ. τοῦ νόμου Aristeas 171; so δ., opp. ῥητόν, spirit, opp. letter, Hermog.Stat.2.V intellectual capacity revealed in speech or action by the characters in drama, Arist.Po. 1450a6, b11, 1456a34, Rh. 1404a19, al. (Rare in Poetry.)Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διάνοια
-
4 ἐκ
ἐκ, vor Vocalen ἐξ, doch zuweilen auch vor Consonanten, bes. σ in Inscr., wo vor β, δ, λ u. μ auch ἐγ geschrieben ist. Praeposit. c. genit. Im Allgemeinen das Ausgehen aus Etwas heraus bezeichnend: – 1) vom Orte, aus, von Etwas her, – a) zunächst bei Verbis der Bewegung, den Ausgangspunkt bezeichnend; ἐκ Πύλου ἐλϑὼν τηλόϑεν ἐξ ἀπίης γαίης Il. 1, 269, u. so bei allen Folgenden; ἐξ οἴκων μολεῖν Soph. Phil. 60; ἐξιέναι ἐκ γῆς εἰς φῶς Plat. Prot. 321 c; ἐκ τοῦ πεδίου ἀνέβησαν ἐπὶ γήλοφον Xen. An. 3, 4, 25; ἐκ νηῶν, ἐκ πόντοιο, von den Schiffen aus, Il. 8, 213 Od. 19, 375; auch übertr., μεταστρέψαι ἦτορ ἐκ χόλου, vom Zorn abwenden, Il. 10, 107. Auch hier stehen die Menschen oft für das Land, ἐκ τῶν πολεμίων ἐλϑεῖν Xen. Cyr. 6, 2, 9, vgl. An. 1, 7, 13; ἃ ἐκ τῶν Ταόχων ἔλαβον 4, 7, 17; ἐξ ἐμοῦ, aus meinem Hause, Ar. Par 1195; ἐκ τῶν γειτόνων, aus der Nachbarschaft, Lycurg. 21; Ar. Plut. 431. An σώζειν ἐκ τῆςδε γῆς, Soph. Phil. 524, schließt sich ἐκ πολλῶν ἔσωσας, El. 1348; ἐκ κακῶν πεφευγέναι, Ant. 833; παῦσον ἐκ κακῶν ἐμέ El. 975; κολώνης ἐξ ἄκρας νεόῤῥυτοι πηγαί 882; ἐκ φοινίας πληγῆς αἱμα Ai. 901; vgl. ἐξ ἀειρύτου χοὰς κρήνης ἔνεγκον O. C. 470; δύςνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν Tr. 680; ἀμφίκλυστος ἐκ πόντου πέτρα Phil. 777, aus dem Meere hervorragend; ἐξ ἀγορᾶς ὠνεῖσϑαι Plat. com. Poll. 6, 103; ἐκ χρυσῶν φιαλῶν πίνειν, aus goldenen Schalen, Xen. Cyr. 5, 3, 3; ἐξ ὕπνου ἐγείρειν Il. 5, 413. – b) Eine eigenthümliche Kürze liegt in Ausdrücken wie ὁ ἐκ Βυζαντίου ἁρμοστὴς μέλλει ἥξειν Xen. An. 6, 2, 17, wie auch wir »der Harmost aus Byzanz wird kommen« sagen; ἁρπάζειν τὰ ἐκ τῶν οἰκιῶν, das, was im Hause ist, aus demselben rauben, plündern, Cyr. 7, 2, 5; τοὺς ἐκ τῶν πόλεων λαβεῖν An. 1, 2, 3; οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς ἔϑεον u. ä.; einfacher ist τὰ ἐκ τοῦ ἀγροῦ ὡραῖα 5, 3, 9; ἅπαντα τἀκ τῆς οἰκίας ἀπώλεσεν Philem. Stob. fl. 105, 50; οἱ ἐκ τῶν νήσων κακοῦργοι ἀνέστησαν ὑπ' αὐτοῦ, die Räuber auf den Inseln wurden von diesem verjagt, Thuc. 1, 8, vgl. 1, 105. 2, 5. 13. – Mit δέχου δὲ χειρὸς ἐξ ἐμῆς βέλη Soph. Phil. 1271 u. μεϑιέναι O. C. 910 ist zu vgl. οἱ ἐκ χειρὸς βάλλοντες, das sind ἀκοντισταί, Xen. An. 3, 3, 15; ἐκ χειρὸς χρῆσϑαι Cyr. 1, 2, 9, u. oft μάχεσϑαι u. ä. – c) Sehr häufig sind bes. bei den Geschichtschreibern die Bezeichnungen ἐκ δεξιᾶς, ἐξ ἀριστερᾶς u. ä., von der rechten Seite, die oft auch mit Verdis der Ruhe verbunden sind: ἐκ τοῦ ἔμπροσϑεν στῆναι Xen. Cyr. 2, 2, 6; οἱ ἐξ ἐναντίας 7, 1, 20; ἐκ μὲν τοῦ ἐπὶ ϑάτερα Plat. Prot. 314 e; τόπος ἀπότομος ἐκ ϑαλάττης, von der Meeresseite, Crit. 118 a; ἐκ μὲν ϑαλάττης τὴν Εὕβοιαν προβαλέσϑαι πρὸ τῆς Ἀττικῆς, ἐκ δὲ μεσογαίας τὴν Βοιωτίαν Dem. 18, 301. Vgl. πολλὰ μὲν γὰρ ἐκ ϑαλάσσης, πολλὰ ἐκ χέρσου κακὰ γίγνεται ϑνητοῖς Aesch. Pers. 694; τοὺς ἱππέας ἐκ πλαγίου τάττειν τῶν Ἀϑηναίων, den Athenern in die Flanken stellen, Thuc. 7, 6; daher οἱ ἐκ τοῦ πλαγίου, die in der Flanke stehenden, Xen. Cyr. 7, 1, 20; – ἐξ ἀγχιμόλοιο ἰδεῖν, in der Nähe, Il. 24, 352; ἐκ πολλοῦ, πλείονος u. ä. φεύγειν, ἐκ τοσούτου διώκειν, von weitem, aus so weiter Entfernung, Thuc. 4, 129 Xen. An. 1, 10, 11 u. öfter; Hell. 4, 4, 10 An. 2, 21, 8; ἐκ τόξου ῥύματος καταλαβεῖν, von Bogenschußweite aus, An. 3, 3, 15; ἐξ ἀκοντίου βολῆς ᾕρουν Xen. Hell. 4, 5, 15; ἐξ ὄψεως μήκους Cyr. 4, 3, 16; ἐκ πολλοῠ προορᾶν 5, 4, 49; Sp., wie ἐξ εἴκοσι βημάτων, auf zwanzig Schritt, Plut. Demetr. 21. – d) die Bdtg außerhalb ist in ἐκ καπνοῠ κατέϑηκα Od. 19, 7 nur scheinbar, u. eine Kürze des Ausdruckes, aus dem Rauch wegtragen u. niederlegen; οὕτω τοι καὶ ἐγὼν ἐκ πατρίδος, sc. φεύγω, Od. 15, 222; von Streitern, ἄστεος ἐκ σφετέρου, fern von, Il. 18, 210; vgl. Her. 2, 142; ἐκ μέσου καϑῆσϑαι, sich aus der Mitte wegsetzen, 3, 83, wie ἐκ μέσου γίγνεσϑαι, Aesch. ep. 12, sich zurückziehen; bei Paus. 3, 14, 9 ist ἐκ τῆς πόλεως in ἐκτός von Sylburg geändert. – e) An kann es übersetzt werden in ἐκ πασσαλόφι κρέμασεν φόρμιγγα, er hing die Leier an den Pflock, nämlich so, daß sie von diesem herabhing, Od. 8, 67; ἀνάπτεσϑαι ἔκ τινος, an Etwas anknüpfen, so daß das Band davon auszugehen scheint, 12, 51; ἐξ ἄντυγος ἡνία τείνας Il. 5, 322; μαχαίρας εἶχον ἐκ τελαμώνων 18, 598; τῆς δ' (ἀσπίδος) ἐξ ἀργύρεος τελαμὼν ἦν, an demselben, 11, 38; προςφυὲς ἔκ τινος, daran sitzend, Od. 19, 58. Man vgl. ἐκ τῶν ζωστήρων φορεῖν φιάλας Her. 4, 40, am Gürtel hangend, wie 9, 74; τὰ δρέπανα ἐκ τῶν ἀξόνων Xen. An. 1, 8, 10. So auch ἐκ χειρὸς λαμβάνεσϑαι u. ä., ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν, an einem Stabe, Soph. O. C. 848; vgl. τοῖς τυφλοῖσι κέλευϑος ἐκ προηγητοῠ πέλει, die Blinden wandern an der Hand des Führers, Ant. 989; – die Uebersetzung auf in Verbindungen wie ἕλκεν νευρὴν – αὐτόϑεν ἐκ δίφροιο καϑήμενος, ἧκε δ' ὀϊστόν Od. 21, 420 ist nicht genau, es ist auch hier = von dem Sitze aus, dasitzend, wie auch bei Soph. Ant. 407 καϑἠμεϑ' ἄκρων ἐκ πάγων an das Hinabschauen vom Berge zu denken, wie Il. 14, 154 Ἥρη εἰςεῖδε –. στᾶσ' ἐξ Οὐλύμποιο u. Thuc. 3, 22 ᾔσϑοντο οἱ ἐκ τῶν πύργων, die auf den Thürmen Befindlichen bemerkten es von da aus, vgl. b). – Das Ausgehen von Etwas ist auch ein Absondern, Trennen von, aus, ἐκ δεσμῶν λυϑείς Aesch. Prom. 507. 874; so bes. ἐκ πάντων, aus Allen heraus, vor Allen, Il. 4, 96, wie ἐκ μὲν ἀλλάων ἁλιάων ἀνδρὶ δάμασσεν 18, 432; τὰν ἐκ πασᾶν τιμᾷς ὑπερταταν πόλεων Soph. Ant. 1124; ἐκ δὲ τῶν μάλιστ' ἐγώ O. C. 746, wie ἐκ πάντων μάλιστα Thuc. 2, 49 u. sonst; fast die Stelle des genit. partitivus vertretend, ἐκ πολέων πίσυρες, vier aus, von vielen, Il. 15, 680; ὅν ποτ' ἐκ πολλῶν ἐγὼ μόνον προςεῦρον πιστόν Soph. El. 1343; vgl. O. C. 70 Ant. 652 Tr. 731; μοῠνος ἐξ ἁπάντων Her. 5, 87; οὗτοι ἐσώϑησαν ἐκ τῶν ἀμφὶ τοὺς μυρίους Xen. An. 5, 3, 3; ἐκ πάντων προτιμᾶσϑαι Thuc. 1, 120; ἐκ πάντων τιμᾶν, vor Allen ehren, Her. 1, 134. – 2) In mannichfaltigen Verbindungen bezeichnet es den Ursprung, wobei immer an einen stetigen Zusammenhang des Abgeleiteten u. des Ursprünglichen zu denken ist: – a) den leiblichen Ursprung, sowohl den Vater als die Mutter bezeichnend; bei Hom. gew. ἔκ τινος εἶναι u. γενέσϑαι, vollständiger ἐξ ἐμοῠ γένος ἐσσί, du stammst von mir dem Geschlechte nach, Il. 5, 896; ὦ παῖ, πατρὸς ἐξ Ἀχιλλέος Soph. Phil. 260; ἐκ κείνου γεγώς Ai. 467; ἐξ ἧς ἔφυ γυναικός O. R. 458; Ai. 1268; μητρὸς ἐξ ὀρεσκόου βλάστημα Aesch. Spt. 514; σέϑεν γὰρ ἐξ αἵματος γεγόναμεν Spt. 118; Plat. αὐτοί τε ἀγαϑοὶ καὶ ἐξ ἀγαϑῶν Phaedr. 246 a; αὐτὴ ϑνητὴ ἐκ ϑνητῶν Legg. X, 889 d; ἐκ γενναίων γαμεῖν Eur. Andr. 1280. – b) vom Vaterlande, ξένος μέν εἰμι Δαυλιεὺς ἐκ Φωκέων Aesch. Ch. 663; ὁ ἐξ Αἰτωλίας, = Αἰτωλός, Soph. El. 694; οἱ ἐκ τῆς Ἀσίας, die Perser, Isocr. 4, 82. Hieran reihen sich bes. bei Späteren Umschreibungen, οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς, die macedonischen Könige, Pol. 2, 40, 5; οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου, die Senatoren 3, 97, 1; οἱ ἐκ τῆς πόλεως, die Bürger, 4, 71, 11. Geläufig war οἱ ἐξ Ἀρείου πάγου, Oratt. Man vgl. οἱ ἐκ τῆς διατριβῆς ταύτης Aesch. 1, 54; οἱ ἐκ τοῠ περιπάτου, die Peripatetiker, Luc. Hermot. 11; u. was sich weiter davon entfernt, ϑάπτειν τοὺς ἐκ τῶν πολέμων, die in den Kriegen Gefallenen, Thuc. 2, 34 (vgl. ἀνελόμενος τοὺς ἐκ τῆς ναυμαχίας Plat. apol. 32 b); οἱ ἐκ τῶν ὑποδεεστέρων, die Dürftigeren, 2, 89; οἱ ἐκ διπλασίων κτημάτων Plat. Legg. V, 743 b. – c) seltener zeigt es den Stoff an; ἐκ ξύλων ποιεῦντες τὰ πλοῖα Her. 1, 194; 3, 24; ἐκ πέτρας εἰργασμένος Aesch. Prom. 242; πίνοντας ἐκ κριϑῶν μέϑυ Suppl. 931; τὸ ἄγκιστρον εἶναι ἐξ ἀδάμαντος Plat. Rep. X, 616 c; στράτευμα ἐξ ἐραστῶν, aus Liebhabern bestehend, Xen. Conv. 8, 32. Man vgl. noch ἐκ ποταμοῦ νίζεσϑαι Od. 6, 224;. ἐκ χρημάτων τριήρεις παρασκευάζεσϑαι Plut. Them. 4; ἐκ τῶν ἰδίων (χρημάτων), aus eigenen Mitteln, Dem. 19, 229; ἐκ τῶν κοινῶν ταῖς ἰδίαις ἀπορίαις βοηϑεῖν Isocr. 12, 140; ζῆν ἔκ τινος, Xen. Hell. 3, 2, 11; τρέφειν τινὰ ἐκ τῶν ἰδίων, Isocr. 15, 152; vgl. unten f. – d) vom geistigen Ursprunge, innerem Antriebe, ἐκ ϑυμοῠ φιλεῖν, aus Herzensgrunde, Il. 9, 486, wie Bion. 4, 2; ἐξ ἔριδος μάχεσϑαι, in Folge des Streites, aus Haß, Il. 7, 111; Od. 4, 343; so Tragg., δακρυχέων ἐκ φρενός Aesch. Spt. 902; Ag. 532; ὁ ἐκ φρενὸς λόγος Ch. 105: ἐκ ποίου φρονήματος ἀτιμάζεις Suppl. 889; ἐξ εὐμενῶν στέρνων δέχεσϑαι τὸν ἱκέτην Soph. O. C. 487; οὐδὲν ἐκ σαυτῆς λέγεις El. 344, vgl. O. R. 528; ἐκ παντὸς τοῠ νοῦ Plat. Gorg. 510 b; ἐκ τῆς ψυχῆς φίλος Xen. An. 7, 7, 43; ἐκ τῆς ψυχῆς ἀσπάζεσϑαι Oec. 10, 4. – e) Ganz allgemein von der Veranlassung, von der Etwas ausgeht; μήνιος ἐξ ὀλοῆς, in Folge, wegen des Zorns, Od. 3, 135; ἐξ ἀρέων κεχολωμένος Il. 9, 566; ἀρϑεὶς νεικέων ἐξ ἀμφιλόγων Soph. Ant. 111; ἐκ τέχνης κακῆς πράσσειν Phil. 88; vgl. Plat. Tim. 33 d; ἐξ ἀβουλίας πεσεῖν Soph. El. 390; ἐκ φόβου γλῶσσαν ἐγκλῄσας ἔχω Ant. 180; παλαιῶν Ἄρεος ἐκ μηνιμάτων Eur. Phoen. 914. Dah. ἐκ τίνος ἐπλήγης; weshalb. Xen. An. 5, 8, 4; vgl. ἐκ διαβολῆς, ἐξ ὑποψίας, 2, 5, 5; ἀγαϑὸς ἐκ πολυμαϑίας γενόμενος Plat. Legg. VII, 811 a, wie ἐκ τέχνης ποιητὴς ἐσόμενος Phaedr. 245 a; ἔπαινον εἴληφεν ἔκ τινος Legg. I, 625 a; ἐκ τοιᾶςδε προφάσεως Critia. 120 d; ἄχϑεσϑαι ἔκ τινος Rep. VIII, 549 d; ἐξ ὑποβολῆς Xen. Cyr. 3, 3, 37; ἀρέσκειν ἔκ τινος Conv. 4, 57; μισεῖν ἐκ τῶν ἐγκλημάτων Dem. 1, 7; ἐκ τῆς βουλῆς 24, 63; μηδεὶς ἐκ τριηραρχίας ὑπάρξει ἀτελής 20, 20; ἐλπίδας ἔχειν ἔκ τινος Thuc. 1, 84; ἐξ εὐεργεσιῶν εὐμενῶς διατεϑείς Isocr. 4, 28. Vgl. noch τὰ ἐξ ἀδικίας κέρδη Plat. Rep. II, 366 a; οἱ ἐκ τοῠ ἀδίκου φιλοκερδοῠντες Xen. An. 1, 9, 16; Cyr. 8, 8, 18; ἐκ τοῦ δικαίου Hell. 6, 5, 16; κτᾶσϑαι Lys. 19, 9. Aehnlich πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος, in Folge, d. i. nach den Wunden, s. unten Xen. Cyr. 5, 4, 10. Häufig so auch von Personen, ἐκ ϑεό φιν πολεμίζειν, auf Antrieb der Götter, Il. 17, 101; ἐξ ἀνδρῶν τλῆμεν, auf Anlaß der Männer, 5, 384; τιμὴ ἐκ Διός ἐστιν 2, 197; vgl. Hes. O. 30; ὄναρ ἐκ Διός, ein vom Zeus veranlaßter Traum, Il. 1, 63; ἐκ Διὸς πάσχω κακῶς Aesch. Prom. 761; πᾶσαι τέχναι βροτοῖσιν ἐκ Προμηϑέως 504; ἄτιμοι ἐκ ϑεῶν Ag. 997; vgl. ὕμνος ἐξ Ἐρινύων Eum. 327; τὰ ἐκ προτέρων ἀμπλακήματα 894; ἐξ ἐμοῠ κτήσει χάριν Soph. Phil. 1356; ἐπαίνου ἔκ τινος τυχεῖν Ant. 665; Tr. 449; τὰ ἐκ ϑεῶν τρέμοντες O. C. 257, den Götterspruch; ἡ ἐκ σοῦ δυσμένεια, dein Uebelwollen, El. 619; ἀπιστία ἔκ τινος Xen. An. 7, 7, 30; ὁ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος, von den Hellenen ausgehend, veranlaßt, 1, 2, 18; ψόφος ἔκ τινος Thuc. 3, 22; σωτηρία ἔκ τινος, durch Einen bewirkte Rettung, Plat. Rep. VIII, 494 a; τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα Her. 2, 148; ἡ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εὔνοια Pol. 3, 6, 13; ἡ ἐκ τούτου πρᾶξις 9, 29, 7; ἡ ἐκ τῆς πονηρίας αἰσχύνη, ἡ ἐκ τοῠ δανείζεσϑαι ἀμηχανία, Plut. vit. aer. al. 6. Daher steht ἐκ sogar bei passivis für ὑπό, Hom. ἐφίληϑεν ἐκ Διός Il. 2, 669; τετίμηται ἐκ παίδων Od. 7, 70; Τρώεσσι δὲ κήδε' ἐφῆπται ἐκ Διός Il. 2, 69; ἐκ φίλων κρατηϑείς Aesch. Spt. 322; ἐκ ϑεῶν δοϑείς Eum. 470; ἐκ βασιλέως δεδομένος Her. 8, 114; Xen. An. 1, 1, 6; ἐκ ϑεῶν δωρηϑέν Plat. Tim. 47 b. So bei tödten, umkommen, δαμεὶς ἐκ χερος Φοίβου Aesch. Ag. 1501; Soph. Phil. 335; ϑανεῖν Tr. 1123; ἀνδρὸς ἐκ τίνος διώλετο O. R. 225; ὀλοίμην ἐκ ϑεῶν Ch. 1000; vgl. ὡς ἔρις ἔκ τε ϑεῶν ἔκ τ' ἀνϑρώπων ἀπόλοιτο Il. 18, 107; σφαγεὶς ἔκ τινος Eur. I. T. 552. Oft bei Her.; τὸ ποιηϑὲν ἐκ Ψαμμητίχου 2, 151; 3, 14; λεχϑέντα ἐξ Ἀλεξάνδρου 7, 175. Seltener bei den Attikern; τὰἐξ ἐμοῠ πραχϑέντα Antiph. II δ 1; ἐκ τῶν συνειδότων μεμηνῠσϑαι Thuc. 1, 20; ἐκ τῶν κινδυνεύειν ἐϑελόντων ὠφελεῖσϑε Lys. 16, 18; ἐξ ὑμῶν ἐλέγχονται Is. 6, 57; ἐξ ἁπάντων ἀμφιςβητήσεται Plat. Theaet. 171 b; ὁ μῠϑος ἐκ παλαιῶν ἰερέων εἴρηται Legg. IX, 872 e; ἐκ τῶν τυχόντων ἀνϑρώπων συνοικισϑεῖσα Lycurg. 62. Zu vergleichen sind aber ἐκ βασιλέως καϑεστηκώς Xen. Cyr. 8, 6, 9, φεύγειν ἐξ Ἀρείου πάγου, durch den Areopag verbannt werden, Din. 1, 44. Bei Tragg. findet sich noch ἄρχεσϑαι ἔκ τινος, Soph. Ant. 63; Eur. Hel. 1030; ἐχϑαρεῖ ἐξ ἐμοῠ, Soph. Ant. 93; ταῦτ' ἐξ Ἀλεξάνδρου ἔργα, Phil. 404; γελᾶσϑαι ἔκ τινος, Eur. Med. 797. Oft bei Aesch. u. A. δέχεσϑαι, ἑλεῖν, λαβεῖν ἐκ χερῶν, s. d. verba (πλουτεῖν ἔκ τινος Dem. 21, 189), wie κλύειν, ἀκούειν ἔκ τινος u. ä. – f) in manchen Verbindungen steht es dem dat. od. adverbialen Bestimmungen gleich; ὑψόσε δ' ἄχνη σκί. δναται ἐξ ἀνέμοιο ἰωῆς Il. 11, 307; so ἐκ βίας = βίᾳ, Soph. Phil. 559 u. öfter; ἐξ ἀνάγκης od. ἐξ ἀναγκαίας τύχης, 73 El. 48; Plat. Phileb. 22 b; vgl. ἐξ ἀνάγκης ἐστί μοι ποιεῖν τι, Antiphan. bei Ath. VI, 224 c; vgl. Plat. Soph. 256 d; ἐκ τῶν δυναμένων Gorg. 525 c; ἐκ τῶν λόγων καὶ ἔργων χαρίζεσϑαι, mit Wort u. That, Phaedr. 931 c; ἐκ δόλου, listig, Soph. El. 271; σίδηρος ὀπτὸς ἐκ πυρός Ant. 471; ἐκ τόξων ἀνύειν γαστρὶ φορβάν Phil. 702; ὑπερχλιδῶντες ἐκ γλώσσης κακῆς Tr. 208; βέβηκε ἐξ ἀκινήτου ποδός 872; u. wo das Ausgehen deutlicher hervortritt, ὀδύρομαι ὡς ἐκ στομάτων O. R. 1218; ἐκ τοῦ ἐμφανοῠς, ἐκ τοῠ φανεροῦ, = φανερῶς, Her. 3, 150; Xen. Cyr. 1, 6, 41; Isocr. 4, 147 u. A.; ἐξ ἀπροςδοκήτου, ἀέλπτου, Her. 7, 204. 1, 111; ἐξ ἴσου, 7, 135, τιμᾶν, ἀκούειν ἀμφοτέροιν, auf gleiche Weise, Aesch. Suppl. 400 Dem. 29, 4 Aesch. 1, 28, wie ἐκ τῶν ὁμοίων, Ag. 1397; οὐκ ἐξ ἴσου ἐσμέν, wir stehen nicht gleich, Xen. An. 3, 4, 47; ἐξ ἑτοίμου ἀκοντίζειν Cyr. 8, 5, 12; ἐξ ἑτοιμοτάτου, 5, 3, 57; vgl. ἐκ τῆς ἰϑείης, νέης, ὑστέρης, Her. 3, 127. 5, 116. 6, 85; ἐξ ἐπιβουλῆς Xen. An. 6, 2, 7. – 3) Hieran reiht sich die Bdtg gemäß, d. i. von Etwas ausgehend und durch Etwas veranlaßt; ἔκρινα ἐξ ὀνειράτων ἃ χρὴ ὕπαρ γενέσϑαι Aesch. Prom. 483; ἐκ τῶνδε, demgemäß; ἐξ ὧν σὺ λέγεις ἔοικε Plat. Prot. 313 c; ἀδύνατον ἐκ τῶν ὡμολογημένων, nach dem, 358 e; ἐξ ὧν ἀκούω κρίνω Xen. An. 1, 10, 28, wie ἐκ τῶν ἔργων Cyr. 2, 2, 21; ἐκ τῆς ὄψιος τοῠ ὀνεί. ρου Her. 2, 152; ἐξ ὧν ἐγὼ ἀκοῇ αἰσϑάνομαι Thuc. 6, 17; ἐξ ὦν ᾔσϑημαι Plat. Phaed. 61 c; ἐκ τῶν λόγων καὶ τῶν ἔργων χαρίζεσϑαι 231 c, vgl. 243 d; ἐκ τῆς νικώσης πάντα ἔπραττον, nach Stimmenmehrheit, Xen. An. 5, 9, 18, wie ἐκ τῶν λεγομένων καὶ μαρτυρουμένων ψηφίζεσϑαι Dem. 46, 4. Häufig bei Rednern αἱ ἐκ τῶν νόμων ζημίαι, τιμωρίαι, δίκη, ἐπιτίμια, die gesetzmäßigen, gesetzlichen, z. B. Dem. 58, 8. 18, 13. 19, 281; Lycurg. 4, 8; ἡ ἐκ τοῠ νόμου ἀρά Dem. 19, 70; vgl. τόδ' ἐκ νόμων σέβας Aesch. Eum. 92; ἐκ κελεύσματος Pers. 389; ἐκ τοῠ δικαίου Pol. 15, 22, 1; μηδέποτε ἐκ λόγου σκοπεῖσϑαι, vernunftgemäß, Dem. 25, 42; ἐκ τῶν παρόντων, der gegenwärtigen Lage, den Umständen gemäß, Thuc. 3, 29; Xen. An. 3, 2, 3 u. Folgende, wie Plat. Alc. 38; ὡς δυνατὸν ἐκ τοῠ τοιούτου τρόπου, bei einem solchen Charakter, Xen. An. 2, 6, 8; vgl. Ar. Th. 99; anders ἐκ τρόπου τοιοῠδε, auf folgende Weise, Lys. 13, 7, wie μαστεύουσι ζῆν ἐκ παντὸς τρόπου Xen. An. 3, 1, 43; Thuc. 6, 92. 8, 66; – ἐξ ὀνόματος προςαγορεύειν, mit Namen, Plut. Crass. 3. – 4) Eine Zeitfolge, bes. ἐξ οὗ, ἐκ τοῠ, ἐκ τούτου, seitdem, Il. 1, 493. 8, 295; bei allen Folgenden sehr gewöhnlich; ἃ 'κ τῶνδε δράσω Soph. O. R. 235. Bestimmter ἐκ γενετῆς, von Geburt an, Il. 24, 535; ἐκ νεότητος ἐς γῆρας 14, 86; bei Attikern bes. ἐκ τῶν παίδων, auch ἐκ νέων εὐϑύς, Plat. Legg. I, 642 h; ἐκ μικροῦ παιδαρίου αὐτὸν ἔϑρεψε Dem. 53, 19; ἐκ πολλοῠ χρόνου Plat. Men. 234 e; ἐκ τριῶν ἐτέων προετοιμάζετο Her. 7, 22; ἐξ ἦρος εἰς ἀρκτοῠρον Soph. O. R. 1137; ἐξ ἕω, vom Morgen an, Ar. Eccl. 85; ἐκ τοῦ ἀρίστου Xen. An. 4, 6, 21, gleich nach dem Frühstück; ἐξ ὀλίγων ἡμερῶν, auch ἐξ ὀλίγου λέγειν, nach Vorbereitung weniger Tage sprechen, Lys. 2, 1; ἐξ ἀρχῆς, von Anfang an, zuerst, Hom. u. alle Folgdn; ἐκ παλαιοῠ u. ἐκ παλαιτάτου, schon längst, ἐκ τοῠ λοιποῠ χρόνου, Dem. 59, 46. Uebh. drückt es die unmittelbare Zeitfolge aus, ἐκ πολλῆς ἡσυχίας, nach langer Ruhe, Her. 1, 86; ἐκ τῶν πρόσϑεν δακρύων γελᾶν Xen. Cyr. 1, 4, 28, gleich nach dem Weinen lachen; ἐπειδή μ' ἐκ τοῦ πόνου ὁ ὕπνος ἀνῆκεν Plat. Prot. 310 d; Phaedr. 251 a; vgl. ἔπειτα ἐκ τούτων τρίτον Phil. 27 b, nach diesem den dritten; womit sich wieder die Bdtg. in Folge verbindet in ἐκ τρωμάτων ϑνήσκειν Her. 2, 63; ἐξ ἧς μάχης ἐμοὶ τἀριστεῖα ἔδοσαν οἱ στρατηγοί, nach und in Folge welcher Schlacht, Plat. Conv. 220 d. Daran reiht sich – a) das Uebergehen aus einem Zustande in einen andern, κάλλιστον ἦμαρ εἰςιδεῖν ἐκ χείματος, nach dem Sturm, Aesch. Ag. 874; τυφλὸς γὰρ ἐκ δεδορκότος Soph. O. R. 454, blind aus einem sehenden, nachdem man sehend gewesen; λευκὴν ἐκ μελαίνης ἀμφιβάλλομαι τρίχα Ant. 1080; ἐκ τοιούτου ϑῆλυς εὕρημαι Tr. 1064; ἐκ σμικρῶν εἰς τυραννίδα ἀφικέσϑαι Eur. Hel. 1030; ὑπὸ στέγαισί τε οἵαισι ναίω, βασιλικῶν ἐκ δωμάτων, nachdem ich km Palast gewohnt, El. 306; τὰ καινὰ ἐκ τῶν ἠϑάδων ἡδίον' ἐστίν Cycl. 250: χρήσιμον ἐξ ἀχρήστου ποιεῖν Plat. Rep. VII, 530 c; λύκος ἐξ ἀνϑρώπου γενέσϑαι VIII, 566 a; ἐξ ἐλάττονος ὄντος πρότερον ἔπειτα μεῖζον γίγνεσϑαι Phaed. 70 e; ἐλεύϑερος ἐκ δούλου καὶ πλούσιος ἐκ πτωχοῠ γεγονώς Dem. 18, 131; Xen. An. 7, 7, 28 u. A., wo überall auch der Ausgangspunkt durch ἐκ bezeichnet ist. – b) das unmittelbare Aufeinanderfolgen, daher Ausdruck der Häufung; ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην ἀναβάλλειν, von Tag zu Tag, Her. 9, 8; ξενίζουσ' ἡμέραν ἐξ ἡμέρας Henioch. Stob. fl. 43, 27; δέχεται κακὸν ἐκ κακοῠ Il. 19, 290; πόλιν ἐκ πόλεως, Stadt vor Stadt, Plat. Soph. 224 b; χεὶρ ἐκ χειρός Aesch. Ag. 1109; ἀεί τιν' ἐκ φόβου φόβον τρέφω, eine Besorgniß nach der andern, Soph. Tr. 28; μόχϑος ἐκ μόχϑων Eur. I. T. 191; ἐλπίδες ἐξ ἐλπίδων Dem. 19, 18; ἄλλον ἐξ ἄλλου τύραννον μεταβάλλειν Plut. Timol. 1.
Adverbium : ἐκ δ' ἀργύρεον τελαμῶνα, daran, Il. 18, 480. Bei Soph. Tr. 1042 ἐκ μὲν ἐσχάτας βέβρωκε σάρκας – ἐκ δὲ χλωρὸν αίμά μου πέπωκεν u. ähnlichen Ausdrücken pflegt man eine Tmesis anzunehmen. – Man vgl. διέκ, παρέκ, ὑπέκ.
Bei Hom. u. andern Ep. wird ἐκ durch mehrere Wörter von seinem Genitiv getrennt, wie man wenigstens Fälle, wie ἐκ δ' ἔβαλ' ἵππων Il. 11, 109 erkl.; bei denselben wird es auch nicht selten dem casus nachgesetzt, z. B. τῆς δ' ἐξ ἀργύρεος τελαμὼν ἦν Il. 11, 38, in welchem Falle es am Ende des Verses, 14, 472 Od. 17, 518, oder wo noch ein genitiv folgt, wie Il. 5, 865 καύματος ἒξ ἀνέμοιο δυςαέος ὀρνυμένοιο, den Accent bekommt.
In der Zusammensetzung bedeutet es – 1) die Entfernung heraus, weg, z. B. ἐκβάλλω, ἔξειμι u. ä. – 2) den Ursprung, ἔκγονος. – 3) Vollendung, ein Herausarbeiten, ἐκβαρβαρόω, ἐξοπλίζω, ἐκπικρος.
-
5 εκ
ἐκперед гласными ἐξ praep. cum gen.1) (движение изнутри наружу, снизу вверх или сверху вниз) из, от, с(ἐκ Πύλου ἐλθών Hom.)
οἱ αὐτομολήσαντες ἐκ τῶν πολεμίων Xen. — перебежчики от неприятеля;ἐκ βυθοῦ Theocr. — из глубины;καθῆσθαι ἄκρων ἐκ πάγων Soph. — сидеть (глядя вниз) на вершинах холмов2) ( источник) изδέχεσθαί τι ἐκ χειρός τινος Soph. — принимать что-л. из чьих-л. рук;
ἐκ ποταμοῦ νίζεσθαι Hom. — умываться из реки, т.е. речной водой;ἐκ φιαλῶν πίνειν Xen. — пить из чаш3) (отделение, освобождение) от(ἐκ δεσμῶν λυθείς Aesch.)
ἐκ κακῶν πεφευγέναι Soph. — ускользнуть от бедствий;ἐξ ὕπνου εἶναι Arst. — пробудиться от сна;ἐκ τοῦ μέσου καθῆσθαι Her. — уйти из (чьей-л.) среды, удалиться4) ( происхождение) из, отἐκ τοῦ φημὴ γενέσθαι Hom. — я называю его своим отцом;
ὅ ἐξ ἐμῆς μητρός Soph. — сын моей матери, т.е. мой брат;τὰ ἐκ τῆς γῆς φυόμενα Xen. — выросшее из почвы, т.е. произведения почвы;τὰ ἐκ τοῦ ἀγροῦ ὡραῖα Xen. — полевые сборы5) (действующее лицо; обычно перев. без предлога)τὸ ποιηθὲν ἐκ Ψαμμητίχου Her. — поступок Псамметиха;
ὅ ἐκ Διός Hom., Xen.; — ниспосланный Зевсом, зевсов;πᾶσαι τέχναι ἐκ Προμηθέως Aesch. — все искусства - от Прометея;ὅ ἐκ τῶν Ἑλλήνων εἰς τοὺς βαρβάρους φόβος Xen. — страх, наведенный греками на варваров;ταῦτ΄ ἐξ Ἀτρειδῶν ἔργα Soph. — это - дело рук Атридов;γελᾶσθαι ἔκ τινος Eur. — быть предметом чьих-л. насмешек;ἥ ἐκ σοῦ δυσμένεια Soph. — твое недоброжелательство;τὰ ἐξ Ἑλλήνων τείχεα Her. — построенные греками стены6) (материал, вещество, состав) изτὸ ἐξ οὗ (= ὕλη) Arst. — то, из чего (состоит предмет), вещество, материя;
ἐξ ἀδάμαντος Plat., Theocr.; — из стали;ἐκ κριθῶν μέθυ Aesch. — ячменная брага7) ( переход из одного состояния в другое) изτυφλὸς ἐκ δεδορκότος (sc. γεγονώς) Soph. — ставший из зрячего слепцом
8) (выделение, обособление) из, среди, междуπόλεως ἐκ πάσης μόνη Soph. — единственная во всем городе:
ἐκ πάντων προτιμᾶσθαι Thuc. — быть почитаемым превыше всех9) ( местоположение) на, вἐκ δεξιᾶς Xen. — справа, на правой стороне, ἐξ ἀγχιμόλοιο Hom. вблизи;
ἐκ τῆς ἰθέης Her. — напрямик:ἐκ τοῦ ἔμπροσθεν Xen. — впереди:ἐκ τοῦ πλαγίου Xen. — на фланге;ἐξ ἐναντίας Xen. — напротив10) ( точка прикрепления) на, сμαχαίρας εἶχον ἐκ τελαμώνων Hom. — мечи были у них на перевязях;
κρεμάσαι τι ἐκ πασσαλόφι Hom. — повесить что-л. на гвоздь11) ( зависимость) отπάντα ἐκ σέο ἄρτηται Her. — все зависит от тебя;
ἔκ τινος ἔχειν τὰς ἐλπίδας Thuc. — связывать свои надежды с чем-л.12) ( отсчет времени) сἐξ οὗ χρόνος οὐ πολύς Dem. — немного времени тому назад;ἐκ παλαιοῦ Xen. — издревле;ἐξ ἀρχῆς Arst. — с (самого) начала;ἐκ παιδός Xen. и ἐκ παίδων Xen., Arst.; — с детства;ἐκ πολλοῦ (χρόνου) Thuc., Arst.; — с давних пор, издавна;ἐξ ἡμέρης ἐς ἡμέρην Her. — со дня на день;πῶς ἔχει ἐκ τοῦ τραύματος ; Xen. — как чувствует он себя после ранения?13) ( положение во времени) во время, в течениеἐκ νυκτῶν Hom. и ἐκ νυκτός Xen. — ночью;
ἐξ ἡμέρας Soph. — днем;ἐκ τοῦ λοιποῦ Xen. и ἐκ τῶν λοιπῶν Plat. — в дальнейшем;ἐκ νέης Her. — снова;ἐξ ὑστέρης Her. — впоследствии14) ( последовательность в пространстве или во времени) после, (вслед) заἐκ τοῦ ἀρίστου Xen. — после завтрака;
ἐκ τούτου Xen. и ἐκ τούτων Soph. — после этого;αἰθέρος ἐκ δίης Hom. — после ясной погоды;δέχεται κακὸν ἐκ κακοῦ Hom. — беда следует за бедой;πόλιν ἐκ πόλεως ἀμείβειν или ἀλλἀττειν Plat. — переходить из города в город;λόγον ἐκ λόγου λέγειν Dem. — громоздить одну речь на другую, т.е. бесконечно много говорить15) (принадлежность или связь; обычно перев. без предлога) из, отοἱ ἐκ φιλοσοφίας Arst. — занимающиеся философией;
τὸ ἐκ τῆς τέχνης Arst. — нечто от искусства, род мастерства;οἱ ἐκ τῆς πόλεως Thuc., Polyb.; — горожане;οἱ ἐκ τῆς συγκλήτου Polyb. — члены (римского) сената, сенаторы;οἱ ἐκ Μακεδονίας βασιλεῖς Polyb. — македонские цари;οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς Xen. — рыночные торговцы;οἱ ἐκ τής ναυμαχίας Plat. — участники морского сражения16) (причина, основание) из, от, по, вследствие(ἐκ τρωμάτων θνῄσκειν Her.)
ἐκ τούτου и ἐκ τούτων Xen. — вследствие этого;τυφλὸς ἐκ νόσου Arst. — ослепший от болезни;ἐξ ἀνάγκης Soph. Arst. — из (по, вследствие) необходимости;ἐκ πλεονεξίας Dem. — из жадности;ἐκ φόβου Soph. — от (из) страха;ἔκ τινος ; Eur. и ἐκ τοῦ ; Xen. — вследствие чего?, из-за чего?;ἐξ и ἐκ τοῦ αὐτομάτου Xen. — по собственному побуждению;ἐκ θεόφιν Hom. — по побуждению божества;ἐξ ὑποθέσεως Arst. — по (пред)положению17) ( образ действия или способ) посредством, поἐκ παντὸς τρόπου Xen., Dem., Arst.; — всячески;
ἐκ διαδοχῆς Arst. — путем передачи;ἐκ τῆς νικώσης (sc. γνώμης) Xen. — большинством голосов;ἐξ ἐπιβουλῆς Xen. — с умыслом, преднамеренно;ἐκ τῶν δυνατῶν Xen. — по возможности, в меру сил;ἐξ ἴσου Xen. — в равном положении;ἐκ τῶν παρόντων Xen. — при нынешних обстоятельствах;ὅ ἐκ τῆς ψυχῆς φίλος Xen. — искренний друг;ἐκ βίας Soph. — силой, насильно:ἐκ δόλου Soph. — хитростью, обманом;ἐκ θυμοῦ φιλεῖν Hom. — любить всем сердцем;δακρυχέειν ἐκ φρενός Aesch. — горько плакать;ἐξ ἅπαντος τοῦ νοῦ Plat. — чистосердечно;ἐκ τοῦ ἐμφανέος Her. — явно18) ( средство) посредством, с помощьюἐκ τῶν ἰδίων Isocr. — на личные средства, на собственный счет;
ζῆν ἔκ τινος Xen. — жить чем-л.;ἐκ χρημάτων παρασκευάζεσθαί τι Plut. — добывать себе что-л. за деньги;ἐκ τόξων ἀνύειν γαστρὴ φορβάν Soph. — добывать себе пропитание охотой (досл. луком);ἐκ σκήπτρου ὁδοιπορεῖν Soph. — странствовать, опираясь на посох;ἐκ χειρὸς βάλλειν Xen. — метать вручную19) (расстояние, отдаленность) вдали, с, наτηλόθεν ἐξ ἀπίης γαίης Hom. — далеко-далеко от (своей) земли;
ἐξ εἴκοσι βημάτων Plut. — с расстояния в двадцать шагов;ἐκ πατρίδος Hom. — вдали от родины;ἐκ βελέων Hom. — вне досягаемости стрел -
6 προΐστημι
A Causal in these tenses, as also in [tense] pres. and [tense] aor. 1 [voice] Med., set before, once in Hom.,προστήσας [σε] πρὸ Ἀχαιῶν Τρωσὶ μάχεσθαι Il.4.156
: c. gen., π. τὸ σῶμα τοῦ σκοποῦ put his body in the way, Antipho 3.2.4 (dub. l.), cf. Plb.1.33.7.3 exhibit publicly, prostitute,π. ἐπ' οἰκημάτων D.Chr.7.133
.II [voice] Med., mostly [tense] aor. 1, put another before oneself, choose as one's leader, Hdt.1.123, 4.80: c. gen., take as one's guardian,Pl.
R. 565c, cf. 442a (cj.), 599a, D.59.37; ;στρατηγόν τινα τοῦ πολέμου π. D.Prooem. 21
.2 put before one, put in front,σκίπωνα προστήσασθαι Hdt.4.172
;τὰ ἅρματα X.HG4.1.18
; τὴν χεῖρα, so as to shade the eyes, Arist.Pr. 960a21.3 metaph., put forward as an excuse or pretence, use as a screen,τί τάδε προὐστήσω λόγῳ; E.Cyc. 319
; , etc.: c. gen., [τὴν ἀτυχίαν] τῆς κακουργίας προϊστάμενος Antipho 2.3.1
; .4 προστησώμεθα Τύρταιον put him forward, cite him as an authority, Pl.Lg. 629a.6 establish a thing before another, τοὺς ἀριθμοὺς τῆς ὑποστάσεως αὐτῶν (sc. τῶν ὄντων) Plot.6.6.15, cf. Procl.Inst. 133.B [voice] Pass., with [tense] aor. 2 [voice] Act. προὔστην: [tense] pf. προέστηκα, [ per.] 2pl.προέστατε Hdt.5.49
; inf. προεστάναι, part. προεστώς (v. infr.): [tense] fut. [tense] pf. προεστήξομαι, v. infr. 11.2:—[tense] aor. [voice] Pass. προεστάθην, v. infr.11.3:—come forward, v.l. for προς- in D.60.15.2 c.acc., approach as a suppliant,ἥ σε.. λιπαρεῖ προὔστην χερί S.El. 1378
; προστῆναι μέσην τράπεζαν dub. in Id.Fr.660.1 (fort. προσβῆναι):—in Hdt.1.86, προσστῆναι is restored.3 c. dat., stand so as to face another, :—in Hdt.1.129, προσστάς is restored.4 stand in public, be a prostitute, Aeschin.Ep.7.3, Vett. Val.16.7.II c. gen., to be set over, be at the head of,τῆς Ἑλλάδος Hdt.1.69
, 5.49;τῶν Ἀρκάδων τοὺς προεστεῶτας Id.6.74
; esp. to be chief or leader of a party, τῶν παράλων, τῶν ἐκ τοῦ πεδίου, Id.1.59;τοῦ δήμου Id.3.82
, Th.3.70, Lys. 13.7; ;τῆς πόλεως Th.2.65
; π. αὐτῶν to be their ringleader, X.An.6.2.9; π. χοροῦ, στρατεύματος, Id.Mem.3.4.3; π. τῶν πολιτειῶν head the respective parties in the state, Lys.25.9, etc.: abs., οἱ προεστῶτες, [dialect] Ion. -εῶτες, the leading men,τῶν σκυθέων Hdt.4.79
, cf. Th.3.11, etc.;οἱ προεστηκότες ἐν ταῖς πόλεσι X.HG 3.5.1
; οἱ ἐν ταῖςπόλεσι προστάντες Th.3.82
;τῷ προεστῶτι καὶ ἄρχοντι Pl.R. 428e
.2 in various relations, govern, direct, οὐκ ὀρθῶς σεωυτοῦ προέστηκας you do not manage yourself well, Hdt.2.173;π. τῆς μεταβολῆς Th.8.75
;τοῦ ἱεροῦ X.HG3.2.31
;τοῦ ἑαυτοῦ βίου Id.Mem.3.2.2
;τοῦ πράγματος D.30.18
;προεστήξομαι τῆς χωνεύσεως PCair.Zen.481.9
(iii B. C.); ἐργασίας, τέχνης, Plu.Per.24, Ath.13.612a;π. ἐνδόξου καὶ καλῆς αἱρέσεως OGI219.3
(Ilium, iii B. C.).3 stand before so as to guard,οἱ δορυφόροι Μασίστεω προέστησαν Hdt.9.107
, cf. E. Heracl. 306, etc.: hence, support, succour,πρόστητ' ἀναγκαίας τύχης S.Aj. 803
; ὁ προστὰς τῆς εἰρήνης the champion of peace, Aeschin.2.161; πάντων προστᾶσα [ δύναμις] Pl.Ti. 25b; π. τινός to be his protector, GDI1726.6 (Delph., ii B. C.), PFay.13.5 (ii B. C.);τῆς ἐναντίας π. γνώμης Plb.5.5.8
; were the authors of..,S.
El. 980; π. [ νόσου] E.Andr. 221: abs.,βέλεα.. ἀρωγὰ προσταθέντα S.OT 206
(lyr.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προΐστημι
-
7 παρατρέπω
Aπαρέτραπον Hes. Th. 103
:—[voice] Med. (v. infr.):— [voice] Pass., [tense] aor. 2παρετράπην App.Mith.1
:—turn aside, off, or away,παρατρέψας ἔχε μώνυχας ἵππους ἐκτὸς ὁδοῦ Il. 23.423
, cf. 398; Ταντάλου λίθον παρά τις ἔτρεψεν ἄμμι θεός pushed it from our heads, Pi.I.8(7).11 ; ποταμὸν π. divert a river from its channel, Hdt.7.128, cf. 130 ;π. ἄλλῃ τὸ ὕδωρ Th.1.109
, cf. Pl.Lg. 736b; [τὸ ὕδωρ] παρατρέψαι τοῦ εἴδους Phi lostr.Im.1.23:—[voice] Med. and [voice] Pass.,- τραπόμενος τοῦ λόγου X.Oec.12.17
;ἔξω τοῦ βελτίστου D.C.Fr.83.1
;ἐκ τοῦ νοῦ παρετράπη Paus.4.4.8
; παρατρεπόμενος εἰς Τένεδον turning aside to.., X.HG5.1.6.2 turn one from his opinion, change his mind,ταχέως δὲ παρέτραπε δῶρα θεάων Hes. Th. 103
; τινὰ ἐπέεσσι π. A.R.3.902 :—[voice] Med., Theoc.22.151 :— [voice] Pass.,π. παρὰ τὸ δίκαιον ὑπὸ δώρων Pl.Lg. 885d
; λοιβῇ τε οἴνου κνίσῃ τε ib. 906e.3 of things, π. λόγον pervert, falsify a story, Hdt.3.2;π. τὸν λόγον ἔξω τοῦ ἀληθοῦς D.H.6.75
.4 generally, alter: revoke a decree, Hdt.7.16.γ ; π. ἐμμέλειαν Ael.NA2.11
;π. ὄνομα D.Chr. 12.67
, cf. App.Mith.1 ([voice] Pass.).7 π. τὰς κράσεις, of air in epidemics, Aët.5.94 :—[voice] Pass., of wine, turn sour, Gp. 2.47.5.8 [voice] Pass., π. εἴς τινα have dealings with, PMasp. 295 iii 7 (vi A. D.).—Cf. παρατροπέω, παρατρωπάω.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > παρατρέπω
-
8 προιστημι
1) (impf. προΐστην, fut. προστήσω, aor. 1 προέστησα - стяж. προὔστησα, pf. προέστηκα - стяж. προὔστηκα; med.: impf. προϊστάμην, fut. προστήσομαι, aor. 1 προεστησάμην) ставить впереди или во главе(τινὰ τοῦ κέρατος Polyb.; τινὰ τῆς πόλεως Plat.; τινὰ Τρωσὴ μάχεσθαι Hom.)
2) ( формы как в 1) выставлять вперед, выдвигатьπροστησάμενος τὰ ἅρματα Xen. — расставив впереди колесницы;
π. τῆς ἐναντίας γνώμης Polyb. — выдвигать противоположное мнение;καλῶν ἔργων προΐστασθαι NT. — творить добрые дела;προΐστασθαί τινα στρατηγόν Dem. — назначать кого-л. своим полководцем3) (aor. 2 προέστην, pf. προέστηκα, ppf. προειστήκειν) становиться впереди, представать(τινί Her. и τινά Soph.)
ἦ σοὴ πολέμιος προὔστη ποτέ ; Soph. — разве (Эант) представал когда-л. перед тобой как враг?;ὡς δέ μιν προστῆναι τοῦτο Her. — (говорят, что) когда это вспомнилось ему4) ( формы как в 1) заслонять собой, становиться на защиту, защищатьπ. τινός Her., Plut. — защищать кого-л.;
π. ἀναγκαίας τύχης Soph. — защищать от роковой судьбы;πρὸ τοῦ φωτὸς προστησάμενος τὸν χεῖρα Arst. — заслонившись рукой от света;προστήσασθαί τινα αὑτοῦ Dem. — взять кого-л. себе в заступники (опекуном);τὰ τῶν Ἀμφικτυόνων δόγματα προστήσασθαι Dem. — сослаться в свою защиту на амфиктионийские положения5) ( формы как в 3) становиться во главе(τῆς πόλεως Plat.)
οἱ ἐν ταῖς πόλεσι προστάντες Thuc. — первые граждане (руководящие лица) городов;οἱ προεστῶτες, ион. προεστεῶτες Her., Thuc. — руководители, старейшины;οἱ τοῦ δήμου προεστηκότες Thuc. и προϊστάμενοι Plut. — вожди народа;τοῖς ἐχθροῖς π. φόνου Soph. — нести смерть врагам;προειστήκει (τῶν ταραξάντων) Καλλίμαχος Xen. — во главе мятежников стал Каллимах;6) ( формы как в 3) ставить впереди или выше, предпочитать(τὰ ὦτα τοῦ νοῦ Plat.)
7) ( формы как в 3) опережать, превосходить(τινὸς εὐψυχίᾳ Plat.)
-
9 παραλαμβάνω
παραλαμβάνω (Cret. [full] παλλαμβάνω Riv.Fil.58.472 (Gortyn, iii B.C.)), [tense] fut. - λήψομαι, [dialect] Ion.A- λάμψομαι Hdt.2.120
:— receive from another, esp. of persons succeeding to an office, etc., [ τὴν βασιληΐην] Hdt.l.c., cf. Th.1.9 ; (Rosetta, ii B.C.); τοῖς παραλαμβάνουσι (sc. τὴν βασιλείαν ) the successors, Arist.Pol. 1285b8 ;π. τὴν ἀρχήν Pl.Lg. 698e
;τῆς πόλεως τὰ πράγματα Ar.Ec. 107
;τὴν ἐπιμέλειάν τινος Aeschin.1.143
;τὴν τριηραρχίαν D.47.32
;π. πόλιν ἀνάστατον And.1.108
, cf. Th.1.9, etc.; νόμον ὄντα παραλαβόντες, opp. θέντες, Id.5.105, cf. Isoc.8.102 ; of inherited rites or customs, Hdt.2.51 ; of persons succeeding by inheritance, E. Ion 814, Lys. 10.5, etc. ; ; παρὰ τοῦ πατρὸς πολλὴν οὐσίαν π. D.21.157 ; opp. ἐπικτᾶσθαι, Pl.R. 330a ; π. ἀράς inherit curses, E.Ph. 1611 ; of officers, receive things as stated in an inventory from their predecessors, IG12.301.5, al.;τὰ μὲν παρειληφότα τὰ δ' αὐτὸν εὑρηκότα Isoc.15.208
: Astrol., take over, [ χρονοκρατορίαν] Vett.Val.171.16 : generally, receive,ἔρια παραλαβοῦσα ἱμάτιον ἀποδεῖξαι X.Oec.7.6
; of cargo, POxy.276.13 (i A.D.), etc.2 take upon oneself, undertake, ; τὰ παραλαμβανόμενα undertakings, Hdt.1.38 ; take to oneself, admit, employ,π. ἐν ταῖς μάχαις τὸν θυμόν Plu.2.988e
:—[voice] Pass., π. πρὸς τὴν σύστασιν τῆς ψυχῆς ib.1027d.3 take in pledge, Hdt.3.136 ; take by force or treachery, seize,οὐδὲν ἐδυνέατο π. τῆς ἐσόδου Id.7.211
;ναῦς παραλαβόντες Th.1.19
, 4.16, And.3.39 ; π. τὰ πράγματα get control of affairs, Plu.Alc.26 :—in [voice] Med., lay hold of,ἄκρων τῶν χειρῶν Paus.6.4.1
(s.v.l.).4 receive by hearing or report, ascertain,παρὰ τῶν Αἰγυπτίων Hdt.2.19
;π. ἀληθείην Id.1.55
;π. ἀκοῇ Id.2.148
;π. τὰ περὶ Ἀλκμέωνα Th.2.102
;τι περί τινος Plb.12.22.5
; receive by way of lesson,σοφίαν παρά τινος Pl.La. 197d
:—[voice] Pass., to be received, accepted, τὰ παρειλημμένα the received or traditionary doctrines, Arist.Mete. 365a16 ;οἱ π. μῦθοι Id.Po. 1453b22
;[λόγοι] ἔνιοι π. ὡς Ἀριστογείτονος Plu.2.850e
.5 take, receive, or use as a substitute or equivalent, τὸν ἀριθμὸν ἀντὶ τοῦ νοῦ π. Placit.4.2.3:—[voice] Pass.,ὑμέτερον ἀντὶ τοῦ ὑμεῖς παρείληπται D.H.Amm.2.14
.b Gramm. and Medic., simply, use, employ, D.H.Comp.25 ;εἰς λόγον A.D.Synt.250.3
; θλῖψιν, βοηθήματα, Antyll. ap. Orib.8.6.37,8.10.1 ([voice] Pass.):—freq. in [voice] Pass., to be found, used, D.H.Comp.14, 17, A.D.Synt.83.2,al.; π. ἐκ κοινοῦ, δεικτικῶς, ib.123.1, Pron.10.17.6 take up, catch up,τὸ οὔνομα τοῦτο Hdt. 1.122
, cf. 126 ;τὸν λόγον Plb.33.18.9
; π. ἐπὶ βραχύ give a résumé of, Id.6.58.1.8 [voice] Pass., to be derived, ἔκ τινος v.l. in A.D.Pron.32.16.II c. acc. pers., take to oneself, associate with oneself, as a wife or mistress, Hdt.4.155 ; as an adopted son, Id.1.113 ; as a partner, auxiliary, or ally, ib.76, 7.150, Th.1.111, etc.;παραλαμβάνων ἄλλος ἄλλον ἐπ' ἄλλου.. χρείᾳ Pl.R. 369b
; συμβούλους π. Arist.EN 1112b10 ; get control of, Pl.Ap. 18b, R. 460b, 541a, Alc.1.121e ; μάρτυρας π. call in witnesses, D.47.67 : c.inf.,τὴν αἴσθησιν ὑπουργεῖν Jul.Or.8.248a
.2 invite,ἐπὶ ξείνια Hdt.4.154
;παραληφθεὶς ἐπὶ δεῖπνον Alciphr.3.46
;ἐφ' ἑστίασιν παρειλημμένος Plu.2.40b
;παραληφθεὶς εἰς τὸ συσσίτιον Id.Lyc.20
: abs., Id.2.461d ; παραληφθῆναι πρός τινα Parmenisc. ap. Ath.4.156e.3 receive, take over in succession, Hdt.4.203 ;Λυκοῦργος π. τοὺς Σπαρτιάτας οἴκοι σκηνοῦντας X.Lac.5.2
.5 of the dead,παραλημφθεὶς ὑπὸ θεῶν καταχθονίων IG14.1702
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > παραλαμβάνω
-
10 ἴσος
ἴσος, η, ον, [dialect] Ep. [full] ἶσος and [full] ἔϊσος (v. infr.); Cret., Arc. [full] ϝίσϝος GDI 4998ii2, 4982.2, Schwyzer665, cf. γισγόν· ἴσον, Hsch.; later [full] ἵσος Schwyzer 708a (1) (Ephesus, iv B.C.), Tab.Heracl.1.175, etc.:—A equal in size, strength, or number, c. dat.,κύματα ἶσα ὄρεσσιν Od.3.290
, etc.; freq. of appearance, like,ἶσος ἀναύδῳ 10.378
;ἶσος Ἄρευι Sapph.91
(dub.); ἴσος θεοῖσιν Ead.2.1: freq.abs.,ἴσην.. βίην καὶ κῦδος Il.7.205
; ἶσον θυμὸν ἔχειν to be of like mind, 13.704, 17.720: neut. as Adv.,ἶσον ἐμοὶ φρονέουσα 15.50
; , cf. 21.315, etc.; ἴσος τινὶ τὸ μέγαθος, ὕψος, Hdt.2.32, 124; τὸ μῆκος, τὸ πλάτος, X.An. 5.4.32; ; ἴσα τὸν ἀ. Pl.R. 441c; ποτὴν ἴσον equal in flight of song, Alex.Aet.5.5; ἴσον, τό, copy of a document, PLond. 3.1222.5 (ii A.D.), etc.: with dat. pers. in place of an object of comparison, οὐ μὲν σοί ποτε ἶσον ἔχω γέρας (i.e. τῷ σῷ γέραϊ) Il.1.163; τοῖσδ' ἴσας ναῦς (i.e. ταῖς τῶνδε) E.IA 262(lyr.); : folld. by a relative word, ἐμοὶ ἴσον.., ὅσονπερ ὑμῖν the same to me as to you, Ar.Ec. 173;τὰ ἐκεῖ ἴσα, ὥσπερ τὰ ἐνθάδε Lys.19.36
codd. (fort. σᾶ) ; τὰ ἴσα ὅσαπερ.. Lex ap.D.23.44;ἴσον.. ὅπερ Pl.Erx. 405b
.2 repeated to denote equal relations, ἴσα πρὸς ἴσα tit for tat, Hdt.1.2;ταχθέντες ἴσοι πρὸς ἴσους S. Ant. 142
(anap.);ἴσους ἴσοισι.. ἀντιθείς E.Ph. 750
;ἴσα ἀντὶ ἴσων λαμβάνειν, ἐκδοῦναι Pl.Lg. 774c
; ἴσος ἴσῳ (sc. οἶνος ὕδατι) Cratin.184, Com.Adesp.107, etc.; κύλικος ἴσον ἴσῳ κεκραμένης (where ἴσον is adverbial) Ar.Pl. 1132;διδόναι γάλα καὶ οἶνον πίνειν ἴσον ἴσῳ Hp. Epid.2.5.1
: metaph., 'fairly blended',μηδὲν ἴσον ἴσῳ φέρων Ar.Ach. 354
.3 of persons, equal in rights,βούλεται ἡ πόλις ἐξ ἴσων εἶναι καὶ ὁμοίων Arist.Pol. 1295b25
; ἡ πολιτικὴ ἐλευθέρων καὶ ἴσων ἀρχή ib. 1255b20; τὸ κατ' ἀξίαν ἴ. ib. 1307a26, al.II equally divided or distributed,ἴση μοῖρα Il.9.318
; ἴση alone, one's equal share,μή τίς μοι ἀτεμβόμενος κίοι ἴσης Od.9.42
( ἴσσης cj. Fick, cf. ἴσσασθαι); τὴν ἴ. ἔχων Cratin.250
; οὐ μὴν ἴ. ἔτεισεν (sc. τίσιν) S.OT 810; ἄχρι τῆς ἴ. up to the point of equality, D.5.17: neut.,μὴ ἴσον νεῖμαι ἑκατέρῳ Pl.Prt. 337a
;οὐ μόνον ἴσον, ἀλλὰ καὶ πλέον ἔχειν Isoc.17.57
; οὐκ ἀνέξῃ δωμάτων ἔχων ἴσον καὶ τῷδε νεῖμαι; E.Ph. 547; τὰ ἴσα fair measure,τὰ ἴ. νέμειν Hdt. 6.11
; μὴ ἴσων ἕκαστον τυγχάνειν ἀλλὰ πλεονεκτεῖν, X.Cyr.2.2.20; προστυχεῖν τῶν ἴ. to obtain fair terms, S.Ph. 552; κἂν ἴσαι (sc. ψῆφοι) γένωνται equally divided, Ar.Ra. 685.2 based on equality of rights,ἴ. καὶ ἔννομος πολιτ εία Aeschin.1.5
; ; τὰ ἴ. equal rights, equality, freq. joined with τὰ ὅμοια orτὰ δίκαια, ὡς τῆς πολιτείας ἐσομένης ἐν τοῖς ἴ. καὶ ὁμοίοις X.HG7.1.45
;τῶν ἴ. καὶ τῶν δικαίων ἕκαστος ἡγεῖται ἑαυτῷ μετεῖναι ἐν τῇ δημοκρατίᾳ D.21.67
; οὐ μέτεστι τῶν ἴ. οὐδὲ τῶν ὁμοίων πρὸς τοὺς πλουσίους τοῖς λοιποῖς ib.112; τῶν ἴ. μετεῖχε τοῖς ἄλλοις ib.96; also ἡ ἴ. καὶ ὁμοία (sc. δίκη), τῆς ἴ. καὶ ὁμοίας μετέχειν Th.4.105
; ἐπ' ἴ. τε καὶ ὁμοίῃ on fair and equal terms, Hdt.9.7, ά, cf. Th.1.145; ἐπὶ τῇ ἴ. καὶ ὁμοίᾳ ib.27, cf. SIG312.27 (Samos, iv B.C.), OGI229.44 (Smyrna, iii B.C.), etc.: generally, just, fair, ἐκ ποίας ἴ. καὶ δικαίας προφάς εως; D.18.284.3 of persons, fair, impartial, S.Ph. 684(lyr.), OT 677;ἴ. δικαστής Pl.Lg. 957c
;ἴ. καὶ κοινοὶ ἀκροαταί D.29.1
, cf. 18.7;ἴ. καὶ κοινὸν δικαστήριον Id.7.36
;κοινοὺς μὲν.., ἴ. δὲ μή Pl.Prt. 337a
;ἴ. ἴσθι κρινων Men.Mon. 266
, cf. 257;κριταὶ ἴ. καὶ δίκαιοι Plb.24.15.3
, etc.4 adequate,ἡ ἴ. φρουρά Th.7.27
(expld. by Sch. as regular, τεταγμένη) ; ἴσος τοῖςπαροῦσι Id.1.132
.III of ground, even, flat, εἰς τὸ ἴ. καταβαίνειν, of an army, X.An.4.6.18 (but ἐν ἴσῳ προσιέναι to advance with even step, ib.1.8.11); λέουσιν εἰς τὸ ἴ. καθιστάμενοι μάχεσθαι, opp. μετὰ πλεονεξίας ἀγωνίζεσθαι, on even terms, Id.Cyr.1.6.28; ἴ. τοῖχος, opp. κεκλικώς, perpendicular, Phlp.in APo.2.27.IV Adv. ἴσως (v. sub voc.): but also,1 neut. sg. and pl. from Hom. downwds. (v. sub init.), ἶσον.. ἀπήχθετο κηρὶ μελαίνῃ even as Death, Il.3.454; ἶσον ἐμοὶ βασίυε be king like me, 9.616; ἶσον γάρ σε θεῷ τίσουσιν Ἀχαιοί ib. 603;ἶσον ἐμῇ κεφαλῇ 18.82
;τὸν.. ἶσα θεῷ.. εἰσορόωσιν Od.15.520
;ἶσα φίλοισι τέκεσσι Il.5.71
, cf. 13.176, Od.1.432, 11.304, etc.: later abs., alike, ; : c. dat.,ἴσον ναοῖς θεῶν E.Hel. 801
; ἴσον ἄπεσμεν τῷ πρίν equally as before, Id.Hipp. 302 (v.l. τῶν πρίν); ἴσα τοῖς πάνυ D.C.Fr.70.6
; ἴσα καί.. like as, as if, S.OT 1187(lyr.), E.El. 994 (anap.), Th.3.14; ; ὥσπερ .. S.El. 532;ὥστε.. E.Or. 882
;ἅτε.. Id.HF 667
(lyr.);ὅσονπερ.. D.15.1
.2 with Preps.: ἀπὸ τῆς ἴσης equally, Th.1.15;ὁ ἀπὸ τῆς ἴ. ἐχθρός Id.3.40
;ἀπ' ἴσης εἶναι D.14.6
; (Teos, iii B.C.);δι' ἴσου D.C.43.37
; at equal distance, Pl.R. 617b: also in Math., ex aequali, of proportions, Euc.5 Def.17, al.; δι' ἴ. ἐν τεταραγμένῃ ἀναλογίᾳ ex aequali in disturbed proportion, Archim. Sph.Cyl.2.4,al., Papp.932.11; ἐν ἴσῳ equally, Th.2.53, 4.65; ἐν ἴσῳ ἐστί it matters not, E.IA 1199;ἐν ἴσῳ [ἐστὶ] καὶ εἰ.. Th.2.60
;ἐν τῷ ἴσῳ εἶναι Id.4.10
; : more freq.ἐξ ἴσου Hdt.7.135
, S.OT 563, etc.;ἐξ ἴ. τινί Id.Ant. 516
, 644, Antipho 5.1, Pl.Grg. 517a; evenly,εὐθεῖα γραμμή ἐστιν ἥτις ἐξ ἴ. τοῖς ἐφ' ἑαυτῆς σημείοις κεῖται Euc. 1
Def.4;ἐξ ἴ. καὶ.. S.OC 254
;ὡς.. Id.OT61
; οἱ ἐξ ἴ. persons of equal station, Pl.Lg. 777d, cf. 919d;ὁ ἐξ ἴ. κίνδυνος Plb.9.4.4
;ἐκ τοῦ ἴ. γίγνεσθαί τινι Th.2.3
;τοῖς ἐκ τοῦ ἴσου ἡμῖν οὖσι X.Hier.8.5
; ; ἐκ τοῦ ἴ. μάχεσθαι to be evenly matched, X.HG2.4.16;ἐξ ἴ. πολεμεῖν D.8.47
; κατὰ μῆνα τὸ αἱροῦν ἐξ ἴ. the sum due in equal monthly instalments, PAmh.2.92.14, etc.; ἐπὶ orἐπ' ἴσης, ἐπὶ ἴ. διαφέρειν τὸν πόλεμον Hdt.1.74
;τοῦτο ἐπ' ἴσης ἔχει Id.7.50
, cf. S.El. 1062(lyr.), etc.;ἐπ' ἴσου Plb.1.18.10
;ἐπ' ἴσον Id.6.38.4
, cf. Docum. ap. D.18.106, Phld.Ir.p.21 W.;ἐπὶ ἶσα μάχη τέτατο Il.12.436
; cf.κατὰ ἶσα μάχην ἐτάνυσσε 11.336
;κατ' ἴσον Dsc.1.68.6
, Gal.UP1.19; μετ' ἴσου equally, Demetr.Lac.Herc.124.12.V [comp] Comp. , Th.8.89, X.HG7.1.14: [comp] Sup. ἰσότατος Timo 68;ἰσαίτατος Ph.1.462
. Adv.ὡς ἰσαίτατα Pl.Lg. 744c
, butὡς ἰσότατα SIG531.30
([place name] Dyme). [[pron. full] ῑ in early [dialect] Ep. (exc. Hes.Op. 752), cf. Sol.24.1: [pron. full] ῐ first in Thgn.678, Sapph.2.1 (but ἶσος Ead.91 s.v.l.), B. 5.46 (butἶσον 1.62
, Fr.2.2), and always in Pi. (exc. in compd. ῑσοδαίμων) and Trag. (A.Fr. 216 is dub. l.) exc. in compd. ῑσό-θεος (q.v.); dub. in ἰς-όνειρος. Both quantities are found in later poetry, sts. in same line,ἔχοισαν ἴσον κάτω, ἶσον ἄνωθεν Theoc.8.19
;πρέσβυν ἴσον κούροις, ἶσον ἁδόντα κόραις APl.4.309
.] -
11 βάθος
βάθος, ους, τό (s. βαθύς; Aeschyl., Hdt.+) gener., distance beneath someth.① the space or distance beneath a surface, depth (w. ὕψος Is 7:11; Herm. Wr. 11, 20b) Dg 7:2; (w. other dimensions; s. Aristot., Phys. 4, 1, 209a, 5; Dio Chrys. 76 [26], 6; Plut., Mor. 937f; SIG 973, 6ff μῆκος, πλάτος, β. [of a ditch]; Philo, Decal. 25; Jos., Ant. 1, 77) Eph 3:18 (cp. the magic formula γενέσθω φῶς πλάτος βάθος μῆκος ὕψος αὐγή PGM 4, 970f and 978f; 12, 157; s. Straub 56). Of soil Mt 13:5; Mk 4:5 (Jos., Ant. 8, 63 τῆς γῆς β.; Theophr., HP 6, 5, 4 χώρας βάθος; BGU 1122, 16 of plants ἔχον τὸ καθῆκον β.). Of the depths of the sea B 10:10 (cp. schol. on Apollon. Rhod. 1, 461; 4, 865f; Ps 68:3; Am 9:3; Mi 7:19 al. LXX). Of deep water Lk 5:4. Of eyes sunken because of swelling Papias (3:2). ὕψωμα οὔτε βάθος Ro 8:39, since they are said to be creatures and the context speaks apparently only of transcendent forces, are prob. astral spirits; they are both astronomical t.t., and β. means the celestial space below the horizon fr. which the stars arise (PGM 4, 575 ἀστὴρ ἐκ τ. βάθους ἀναλάμπων).② someth. nonphysical perceived to be so remote that it is difficult to assess, depth fig. (Aeschyl. et al.) ἡ κατὰ βάθους πτωχεία αὐτῶν their poverty reaching down into the depths (Strabo 9, 3, 5 ἄντρον κοῖλον κατὰ βάθους)= extreme poverty 2 Cor 8:2; β. πλούτου (Soph., Aj. 130; cp. Jos., Ant. 1, 271 τὸ τῆς τριχὸς βάθος; Pr 18:3; Aelian, VH 3, 18 πλοῦτος βαθύς; Norden, Agn. Th. 243, 3) depth (i.e. inexhaustibility) of the wealth Ro 11:33; τὰ β. τῆς θείας γνώσεως depths of divine knowledge 1 Cl 40:1 (Philo, Poster. Cai. 130 β. τῆς ἐπιστήμης); τὰ β. τοῦ θεοῦ the depths of God 1 Cor 2:10 (TestJob 37:6 τοῦ κυρίου); τὰ βάθη τοῦ σατανᾶ Rv 2:24 v.l. (cp. Jdth 8:14 βάθος καρδίας ἀνθρώπου; τὰ βάθη τῆς καρδίας καὶ τοῦ νοῦ Just., D. 121, 2; Eunap., Vi. Soph. 23, 3, 8 p. 113 β. τῆς ψυχῆς; w. κακῶν Aeschyl., Pers. 465).—DELG s.v. βαθύς. M-M. TW. Spicq. -
12 παρα-κρούω
παρα-κρούω (s. κρούω), daneben, an der Seite schlagen, dran vorbei schlagen, dah. falsch schlagen, bes. ein Saiteninstrument; wegstoßen, -schlagen, Plut. Sull. 18 Lucull. 28; aber ἡ ὀϑόνη παρακέκρουσται ist = ist beigesetzt, Luc. catapl. 1. – Uebtr. nach Harpocr. μετῆκται ἀπὸ τοῦ τοὺς ἱστάντας τι ἢ μετροῦντας κρούειν τὰ μέτρα καὶ διασείειν ἕνεκα τοῦ πλεονεκτεῖν, also eigtl. an die Wagschale oder das Maaß schlagen und dadurch betrügen, schnellen, vom rechten Wege abführen, οὐκ ἄν σε παρακρούοι ἡ παροῦσα ξυμφορά, Plat. Crit. 47 a; besonders im med., παρακρούσασϑαι, dem ἐξαπατῆσαι entsprechend, Dem. 24, 79, u. oft dem φενακίζειν entsprechend, wie 31, 12; mit doppeltem accus., πῆ παρακρούεταί ποϑ' ἕκαστα ὑμᾶς, 29, 1; τηλικοῦτον πρᾶγμα παρακρουόμενοι τοὺς δικαστάς, 43, 39; vgl. Wolf Lept. p. 291; Sp., μῶν παρακέκρουσμαί σε, Luc. Tim. 57; pass., παρακρουσϑῆναι ὑπὸ τῆς γοητείας, Din. 1, 66; ἡ πόλις παρακέκρουσται, Dem. 24, 37 (aber παρακεκρουμένος 6, 23 Bekk., vulg. mit σ) Plat. τὰ σφάλματα, ἃ αὐτὸς ὑφ' ἑαυτοῦ καὶ τῶν προτέρων συνουσιῶν παρεκέκρουστο, Theaet. 168 a; ὑφ' οὗ παρακρουσϑῆναι πολλούς, Pol. 34, 5, 2. – Auch παρακεκροῦσϑαι τῶν φρενῶν ἢ τοῦ νοῦ, nach Phryn. in B. A. 59, 27 παραπεπαῖσϑαι καὶ μὴ ἐν τῷ καϑεστῶτι εἶναι, verrückt sein; u. so auch neutral, παρέκρουσε, er war wahnsinnig, Hippocr. u. Sp.
-
13 περιωπή
A place commanding a wide view, Il.14.8, 23.451, Od.10.146, Pl.Plt. 272e ; παράκτιος π. AP 6.167 (Agath.) ; ἐκ περιωπῆς from a place of vantage, by a bird's-eye view, Luc.Symp.11, Im.1 ; ἐκ π. τοῦ Πηλίου from the summit of P., Philostr.Her.19.1.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > περιωπή
-
14 σεμνός
A revered, august, holy:I prop. of gods, e.g. Demeter, h.Cer.1, 486; Hecate, Pi.P.3.79; Thetis, Id.N.5.25; Apollo, A.Th. 800; Poseidon, S.OC55; Pallas Athena, ib. 1090 (lyr.); at Athens the Erinyes were specially the σεμναὶ θεαί, Id.Aj. 837, OC 90, 458, Ar.Eq. 1312, Th. 224, Th.1.126, Autocl. ap. Arist.Rh. 1398b26; or simply Σεμναί, A.Eu. 383 (lyr.), 1041 (lyr.), E.Or. 410; τὸ σ. ὄνομα their name, S.OC41; σ. βάθρον the threshold of their temple, ib. 100; σ. τέλη their rites, ib. 1050 (lyr.).2 of things divine, ὄργια ς. h.Cer. 478, S.Tr. 765;θέμεθλα δίκης Sol.4.14
;ὑγίεια Simon.70
;θυσία Pi.O.7.42
; σ. ἄντρον the cave of Cheiron, Id.P.9.30, cf. O.5.18; σ. δόμος the temple of Apollo, Id.N.1.72; ; σέλμα σ. ἡμένων, of the Olympian gods, Id.Ag. 183 (lyr.); σ. ἔργα, of the gods, Id.Supp. 1037 (lyr.); , E.Hipp.25; τέρμων οὐρανοῦ ib. 746; σ. βίος devoted to the gods, Id. Ion 56; σεμνὰ φθέγγεσθαι, = εὔφημα, A.Ch. 109 (v.l.), cf. Ar.Nu. 315, 364; ἦ πού τι σ. ἔστιν ὃ ξυναμπέχεις; A.Pr. 521; τὸ ς. holiness, D.21.126.II of human or half-human beings, reverend, august,ἐν θρόνῳ σεμνῷ σεμνὸν θωκέοντα Hdt.2.173
, cf. A.Ch. 975, E.Supp. 384, al.;σ. θάλος Ἀλκαϊδᾶν Pi.O.6.68
; ; αἱ φαυλότεραι.. παρὰ τὰς σεμνὰς καθεδοῦνται beside the great ladies, Ar.Ec. 617, cf. Isoc.3.42;οἱ σεμνότατοι ἐν ταῖς πόλεσιν Pl.Phdr. 257d
; ἄνθρωπος οὐ ς., i.e. a nobody, Ar.Fr.52D.; opp. χαῦνος, Pl.Sph. 227b ([comp] Comp.); opp. κομψός, X.Oec.8.19;σεμνὸς οὐ προσώπου συναγωγαῖς ἀλλὰ βίου κατασκευαῖς Isoc.9.44
: c. dat., revered by..,σ. πόλει Riv.Fil.57.379
([place name] Crete); also, worthy of respect, honourable, 1 Ep.Ti.3.8, 11, Ep.Phil. 4.8.2 of human things, august, stately, majestic, ; , cf. Ra. 1061 ([comp] Comp.);ταφή X.HG3.3.1
; πράγματα, ἔργα, Ar.V. 1472, Isoc.12.213;σεμνοτέραν τὴν πόλιν ποιῆσαι Is.5.45
; , cf. 29;ψεύδεσι [τοῦ Ὁμήρου] σ. ἔπεστί τι Pi.N.7.22
;λεγόντων.. περὶ αὐτοῦ σ. λόγους Hdt.7.6
; of Tragedy, Pl.Grg. 502b; of style, Arist.Po. 1458a21, cf.Rh. 1404b8 ([comp] Comp.); of certain metres, ib. 1408b32; ἐπὶ τὸ σ. μιμεῖσθαι to imitate it in its noble qualities, Pl.Lg. 814e; σ. τι λέγειν, πράσσειν, Id.R. 382b, E.Tr. 447;σεμνὰ ἄττα μεμαθηκότας Pl.Ep. 342a
; οὐδὲν ς. nothing very wonderful, Arist.EN 1146a15; so τί ἂν εἴη τὸ ς. (sc. τοῦ νοῦ); Id.Metaph. 1074b18; worthy of respect, E.IA 996; σεμνόν ἐστι, c. inf., 'tis a noble, fine thing to.., Pl.Cra. 392a, Isoc.Ep.9.5.III in bad sense, proud, haughty,τὰ σέμν' ἔπη S.Aj. 1107
;σεμνότερος καὶ φοβερώτερος And.4.18
; τὸ ς. haughty reserve, E.Hipp.93, cf. Med. 216.2 in contempt or irony, solemn, pompous,σ. καὶ ἅγιον Pl.Sph. 249a
; τί σεμνὸν καὶ πεφροντικὸς βλέπεις; look grave and solemn, E.Alc. 773;τὸ σ. ἄγαν καὶ τραγικόν Arist.Rh. 1406b7
: very freq. in Com.,ἀνελκτοῖς ὀφρύσι σεμνός Cratin. 355
; ὡς σ. οὑπίτριπτος how grand the rascal is! Ar.Pl. 275;ὡς σ. ὁ κατάρατος Id.Ra. 178
; λόγοι ς. Id.V. 1175;σεμνὸς σεμνῶς χλανίδ' ἕλκων Ephipp.19
. -
15 ἐπέκεινα
A on yonder side, beyond, c. gen., Hecat. ap. Str.12.3.23;τοῦ Ἡρακλείου ἐ. X. HG5.1.10
;οἱ ἐ. Τίγριδος καὶ Εὐφράτου Hdn.2.8.8
;ἐ. ἐλθεῖν Διονύσου
farther than..,Arr.
An.5.2.1: metaph.,ἐ. τῆς οὐσίας ὑπερέχειν Pl. R. 509b
;ἐλπίδος ἐ. Hld.9.5
.2 with Art., τὸ ἐ., [dialect] Att. τοὐπ., or τὰ ἐ., [dialect] Att. τἀπ., the part beyond, the far side,τὰ ἐ. τῆς Εὐρώπης Hdt.3.115
, cf. Th.6.63, etc.; τοὐπέκεινα τῆσδε γῆς beyond it, E.Hipp. 1199;Πίνδου τε τἀπ. A.Supp. 257
, cf. X.HG5.1.10; abs.,οἱ ἐκ τοῦ ἐ. Id.An. 5.4.3
;ἐν τῷ ἐ. Th.7.58
;τῶν νόθων [ἡδονῶν] εἰς τὸ ἐ. ὑπερβάς Pl.R. 587c
;τὸ ἐ. τοῦ νοῦ Porph.Sent.25
, Jul.Or.4.132c.II of past Time, οἱ ἐ. χρόνοι the times beyond or before, earlier times, Isoc.6.41; οἱ ἐ. (sc. τῶν Τρωϊκῶν γενόμενοι) Id.9.6.2 of future Time, henceforth, LXX 1 Ma.10.30, Thd.Su.64.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπέκεινα
-
16 ὀφθαλμός
ὀφθαλμός, οῦ, ὁ (Hom.+)① eye as organ of sense perception, eye Mt 5:29, 38 (Ex 21:24; s. DDaube, JTS 45, ’44, 177–89.—The principle ἐάν τίς τινος ὀφθαλμὸν ἐκκόψῃ, ἀντεκκόπτεσθαι τὸν ἐκείνου in early Gk. legislation in Diod S 12, 17, 4; Diog. L. 1, 57 [Solon]); 6:22; 7:3ff (s. δοκός); Mk 9:47; Lk 6:41f; 11:34; J 9:6; 1 Cor 12:16f; Rv 1:14; 2:18; 7:17; 19:12; 21:4; 1 Cl 10:4 (Gen 13:14) and oft.; GJs 19:2. More than two eyes in the same creature (Artem. 1, 26 p. 28, 13ff) Rv 4:6, 8 (after Ezk 1:18; 10:12); 5:6 (cp. Lucian, Dial. Deor. 3 and 20, 8: Argus w. many eyes, who sees w. his whole body, and never sleeps; Ath. 20, 1 [of Athena]).—εἶδον οἱ ὀφ. μου (cp. Sir 16:5) Lk 2:30; cp.4:20; 10:23; 1 Cor 2:9 (=1 Cl 34:8; 2 Cl 11:7; MPol 2:3. On possible Gnostic associations s. UWilcken, Weisheit u. Torheit, ’59, 77–80 and Hippolytus 5, 26, 16); Rv 1:7.—ἰδεῖν τοῖς ὀφ. Dg 2:1 (Philo, Sacr. Abel. 24). ὸ̔ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφ. ἡμῶν 1J 1:1 (cp. Zech 9:8 A). βλέπειν ἐν τοῖς ὀφ. GJs 17:2. ὀφ. πονηρός an evil eye i.e. one that looks w. envy or jealousy upon other people (Sir 14:10; Maximus Tyr. 20:7b) Mt 6:23 (opp. ἁπλοῦς; s. this entry, the lit. s.v. λύχνος b and πονηρός 3a, and also PFiebig, Das Wort Jesu v. Auge: StKr 89, 1916, 499–507; CEdlund, Das Auge der Einfalt: ASNU 19, ’52; HCadbury, HTR 47, ’54, 69–74; JHElliott, The Evil Eye and the Sermon on the Mt: Biblical Interpretation 2, ’94, 51–84). Cp. 20:15. By metonymy for envy, malice Mk 7:22 (but the mng. stinginess, love for one’s own possessions is upheld for all the NT pass. w. ὀφ. πον. by CCadoux, ET 53, ’41/42, 354f, esp. for Mt 20:15, and w. ref. to Dt 15:9 al. Envy, etc. is preferred by CSmith, ibid. 181f; 54, ’42/43, 26 and JPercy, ibid. 26f).—ἐν ῥιπῄ ὀφθαλμοῦ in the twinkling of an eye 1 Cor 15:52. ἀγαπήσεις ὡς κόρην τοῦ ὀφ. σου you are to love as the apple of your eye 19:9 (s. κόρη).—Used w. verbs: αἴρω ἄνω (αἴρω 1b). ἀνοίγω (q.v. 5b). ἐξαιρέω (q.v. 1). ἐξορύσσω (q.v.). ἐπαίρω (q.v. 1). κρατέω (q.v. 5). ὑπολαμβάνειν τινὰ ἀπὸ τῶν ὀφ. τινός take someone up out of sight of someone Ac 1:9.—ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν 1J 2:16 (Maximus Tyr. 19, 21m ἐπιθυμία goes through the ὀφθαλμοί). ὀφθαλμοὶ μεστοὶ μοιχαλίδος 2 Pt 2:14 (on the imagery cp. Sir 26:9; s. μεστός 2b).—It is characteristic of the OT (but s. also Hes., Op. 267 πάντα ἰδὼν Διὸς ὀφθαλμός; Polyb. 23, 10, 3 Δίκης ὀφ.; Aristaen, Ep. 1, 19 at the beginning, the pl. of the eyes of Tyche. ὄμματα is also found of a divinity: Alciphron 3, 8, 2; 4, 9, 4) to speak anthropomorphically of God’s eyes Hb 4:13; 1 Pt 3:12; 1 Cl 22:6 (the last two Ps 33:16). A transference is readily made to② mental and spiritual understanding, eye, understanding, ὀφθαλμοὺς ἔχοντες οὐ βλέπετε Mk 8:18.—Mt 13:15b; J 12:40b; Ac 28:27b (all three Is 6:10); Mt 13:16. ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ θεὸς ὀφθαλμοὺς τοῦ μὴ βλέπειν the kind of eyes with which they do not see (s. B-D-F §393, 6; 400, 2; Rob. 1061; 1076) Ro 11:8 (cp. Dt 29:3). οἱ ὀφ. τῆς καρδίας the eyes of the heart (s. καρδία 1bβ and cp. Herm. Wr. 7, 1 ἀναβλέψαντες τοῖς τῆς καρδίας ὀφθαλμοῖς; 10, 4 ὁ τοῦ νοῦ ὀφθαλμός; Just., D. 134, 5 οἱ τῆς ψυχῆς ὀφθαλμοί.—Sir 17:8) Eph 1:18; 1 Cl 36:2; 59:3; MPol 2:3. Cp. also the entries καμμύω, σκοτίζω, τυφλόω.—W. a prep.: ἀπέναντι τῶν ὀφ. τινος s. ἀπέναντι 1bβ. ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλμῶν σου it is hidden from the eyes of your mind Lk 19:42 (cp. Sir 17:15). ἐν ὀφθαλμοῖς (LXX; s. Thackeray 43): ἔστιν θαυμαστὴ ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν it is marvelous in our sight (=in our judgment) Mt 21:42; Mk 12:11 (both Ps 117:23), but ἐν ὀφθαλμοῖς ἡμῶν GJs 16:1 (as Lucian, Tox. 39) means ‘before our eyes’ (likew. Apollon. Rhod. 4, 1619 τέρας ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἰδόντες=gaze with their eyes on the portent; Diod S 3, 18, 5 ἐν ὀφθαλμοῖς=before their eyes). κατʼ ὀφθαλμούς τινος before someone’s eyes, in someone’s sight (2 Km 12:11; 4 Km 25:7; Jer 35:5; Ezk 20:14, 22, 41; 21:11; 22:16; 36:23): οἷς κατʼ ὀφθαλμοὺς Ἰ. Χριστὸς προεγράφη before whose eyes Jesus Christ was portrayed Gal 3:1. πρὸ ὀφθαλμῶν before (someone’s) eyes (Hyperid. 6, 17; SIG 495, 120 [c. 230 B.C.]; BGU 362 V, 8; LXX; EpArist 284): πρὸ ὀφθαλμῶν λαμβάνειν (Polyb.; Diod S 26, 16b [s. FKrebs, Die Präp. bei Polyb. 1882, 38]; 2 Macc 8:17; 3 Macc 4:4) place before one’s eyes 1 Cl 5:3. πρὸ ὀφθαλμῶν ἔχειν (JosAs 7:6; Lucian, Tyrannici. 7; OGI 210, 8; PGiss 67, 10; Just., D. 20, 1 al.) keep one’s eyes on someth. MPol 2:3. πρὸ ὀφθαλμῶν τινος εἶναι (Dt 11:18) be before someone’s eyes 1 Cl 2:1; 39:3 (Job 4:16).—B. 225. DELG s.v. ὄπωπα. M-M. EDNT. TW. -
17 νόος
νόος, ὁ, zsgz. νοῦς, so immer im Att., bei Hom. nur einmal, Od. 10, 240; Hes. frg. 48, 2; bei Her. nie zusammengezogen; bei späteren Schriftstellern, bes. im N. T. u. bei K. S. findet sich auch, nach der 3. Declination gebildet, gen. νοός, dat. νοΐ, acc. νόα, plur. νόες, vgl. Lob. Phryn. 453; – eigtl. das geistige Wahrnehmen; – a) Sinn, Gesinnung, S i nnesartin sittlicher Beziehung; Od. 1, 3; εἰπὲ δέ μοι μνηστῆς ἀλόχου βουλήν τε νόον τε 11, 177; ἐμοὶ νόος ἐστὶν ἐναίσιμος, 5, 190; ϑεουδής, 6, 121 u. öfter; ἐν στήϑεσσιν ἀκήλητος νόος, 10, 329, vgl. 20, 388; oft unserm »Herz«, »Seele« entsprechend, χαῖρε νόῳ, er freute sich im Herzen, 8, 78, κεῠϑε νόῳ, Il. 1, 366, vgl. 16, 19; χόλος νόον οἰδάνει, Zorn schwellt die Seele, 9, 554; νόος ἔμπεδος, fester, unerschütterlicher Sinn, 11, 813; – εὐμενεῖ νόῳ, Pind. P. 8, 19; ϑερμαίνει νόον, Ol. 11, 91; νόον ἰαίνει φϑονερῶν, P. 2, 89; νοῠν ἔχοντ' ἀνδρῶν φίλον, 3, 5; ἐπικότως ἀεὶ τιϑέμενος ἄγναμπτον νόον, Aesch. Prom. 103; εὐφρανεῖ νόον, Ch. 731; οὐκ ἂν γένοιτο νοῠς κακὸς καλῶς φρονῶν, Soph. O. R. 600; εἰ τάδ' ἔχει κατὰ νοὖν κείνῳ, wenn es ihm nach seinem Sinne ist, O. C. 1768; κατὰ νοῦν πράττειν, Ar. Pax 746; χωρεῖ κατὰ νοῦν, es geht nach Wunsch, 906; ἐὰν κατὰ νόον μου γένηται, Her. 7, 150, öfter; πᾶσι κατὰ νόον ποιέειν, 6, 130; ἐκ παντὸς νόου παρεσκεύασται μένειν, 8, 97, sehr gern, wie wir sagen »von ganzem Herzen«; εἰ τεϑήσεται κατὰ νοῠν τὰ πράγματα, Thuc. 4, 120; κατὰ νοῦν ἐμαυτῷ, Plat. Phaed. 97 d; Polit. 290 c u. öfter; νοῠν ἔχειν ἐκεῖσε, δεῦρο, wie wir sagen »seinen Sinn auf Etwas richten«, Eur. Or. 1181 Phoen. 363. – b) Verstand, Klugheit, Ueberlegung; οὐ γάρ πως ἂν ϑνητὸς ἀνὴρ τάδε μηχανόῳτο ᾡ αὐτοῦ γε νόῳ, Od. 16, 197; ἐπιστήμων βουλῇ τε νόῳ τε, ib. 374; ἐμὲ παρὲκ νόον ἤγαγε, Il. 16, 391; ὅππως ἐξαπάφοιτο Διὸς νόον, 14, 160; ἥτ' ἔκλεψε νόον πύκα περ φρονεόντων, ib. 217; ὃς περὶ μὲν νόον ἐστὶ βροτῶν, Od. 1, 66; auch πέπνυσαι νόῳ, Il. 24, 377; νόῳ καὶ ἐπίφρονι βουλῇ φραζόμεϑα, Od. 3, 128; νόῳ, mit Ueberlegung, vernünftig, 6, 320. Vgl. noch τῇς ἐν μὲν νόος ἐστὶ μετὰ φρεσίν, Il. 18, 419. – Νόος ὀρϑός, richtige Einsicht, Pind. P. 10, 68; σὲ χρόνος γέρονϑ' ὁμοῦ τίϑησι καὶ τοῦ νοῦ κενόν, Soph. O. C. 935; νοῦς ἐξίσταται, Ant. 560; τὸν νοῦν διδάσκαλον ἔχειν, Eur. Troad. 647; νοῠν ἔχων καὶ φρένας, Ar. Ran. 535; – σὺν νόῳ ποιεῖν, verständig, Her. 8, 86; – νοῦν ἔχων, Plat. Phaedr. 241 b. – c) der einzelne Gedanke, auch Absicht, Beschluß, Rathschluß; von den Göttern, ἀνήρ δέ κεν οὔτι Διὸς νόον εἰρύσσαιτο, Il. 8, 143, οὐ γάρ τ' αἶψα ϑεῶν τρέπεται νόος, Od. 3, 147; ὄφρα κέ τι γνῶμεν Τρώων νόον ὅντιν' ἔχουσιν, Il. 22, 382; νόον ἐβούλευσας, Od. 5, 23; αἰεὶ ἐν στήϑεσσι νόον πολυκερδέα νωμῶν, 13, 255; oft verbunden ἐμῇ βουλῇ τε νόῳ τε, wie Od. 13, 305; καὶ μῆτις, Il. 15, 509, vgl. 23, 590; – Διὸς νόος μέγας κυβερνᾷ, Pind. P. 5, 122; νόον ὑπέϑηκε φροντίσιν, Ol. 1, 19; τοῦ στρατηγοῦ ταύτῃ ὁ νόος ἔφερε, Her. 9, 120; – νοῠν ἔχειν πρός τι, seine Gedanken, seine Aufmerksamkeit auf Etwas richten, Ar. Thesm. 291; oft νοῦν προςέχειν, absolut u. τινί; πρόςεχε τὸν νοῦν ἐμοί, neben ἄκουε, schenke mir deine Aufmerksamkeit, Equ. 1009; πρός τινι, 997; oft Plat. πρός τινα, Conv. 192 b, auch absolut; – νόῳ λαβεῖν, ὡς, erwägen, Her. 3, 41. 5, 91 u. öfter; νόῳ ἴσχων ὡς, sich erinnernd, im Geiste festhaltend, 5, 92, 2; τί σοι ἐν νῷ ἐστι ποιέειν, was beabsichtigst du zu thun? 1, 109; oft ἐν νῷ ἔχειν, vorhaben, beabsichtigen (wie auch Plat. Polit. 311 c Phaed. 63 c, u. öfter, u. A.); ἐπὶ νόον ποιέειν τινί, Einem Etwas in den Sinn bringen, ihm einen Gedanken eingeben, 1, 27; ἐπὶ νόον τρέπειν τινί, mit folgdm acc. c. int., 3, 21; – Sinn, Bedeutung, Begriff eines Wortes, Satzes, einer Rede, νοῦν ἔχει τίνα; Ar. Ran. 1439; νόος ῥήματος, der Sinn eines Ausspruchs, Her. 7, 162 u. Sp.; ὁ νοῦς τῶν παρακαλουμένων, Pol. 5, 83, 4; οὗτος ὁ νοῦς ἦν τῷ λελεγμένῳ, Luc. Prom. 3; Plut. u. bes. Gramm. oft. – Anaxagoras nannte den die Materie bewegenden u. belebenden göttlichen Geist νοὖς, u. die Philosophen von Arist. an bestimmten den Begriff desselben verschieden.
-
18 διοψις
- εως ἥ1) видение насквозьτοῦ φωτὸς οὐ παρέχειν τῇ αἰσθήσει δίοψιν Plut. — не пропускать света, быть непрозрачным
2) проницательность(τοῦ νοῦ Plut.)
3) рассмотрение(τούτων Plat.)
-
19 ισον
ἴσον, ἶσονIτό тж. pl.1) равенство, тождествоεἰς τὸ ἶ. ἀφικέσθαι τῇ ἱππικῇ τινι Xen. — сравняться с кем-л. в искусстве верховой езды;
ἐν ἴσῳ Thuc., ἐπ΄ ἴσον, ἐπ΄ ἴσου и ἐπ΄ ἴσων Arst., Dem., Polyb. — равным образом, одинаково или в равном положении;ἐξ ἴσου τιμώμενος Soph. — (он был тогда) столь же уважаем;οἱ μέ ἐξ ἴσου ἑαυτῷ Plat. — занимающие иное, чем он сам, положение;ἐκ τοῦ ἴσου γίγνεσθαί τινι Thuc. — оказаться в равных условиях с кем-л.;ἐξ ἴσου πολεμεῖν Dem. — сражаться с одинаковым для обеих сторон успехом, т.е. без чьего-л. перевеса2) равное, одно и то же, то же самоеἶ. φρονεῖν τινι Soph. — иметь одинаковые мысли с кем-л.;
ἐν ἴσῳ καὴ βραδέως προσιέναι Xen. — идти равным и медленным шагом3) равное расстояниеδι΄ ἴσου Plat. — на равном расстоянии
4) ровное место, равнина(εἰς τὸ ἶ. καταβαίνειν Xen.)
εἰς τὸ ἶ. καθιστάμενοι μάχεσθαι Xen. — сражаться в одинаковых (для обеих сторон) условиях, т.е. лицом к лицу, в открытом бою5) справедливость(τὸ δίκαιόν ἐστι τὸ ἶ. Arst.; τὸ ἶ. καὴ τὸ φιλάνθρωπον Plut.)
IIи ἶσον adv.1) равным образом, одинаково, в такой же мере, так жеἶ. ἀπέχειν Her. — находиться на одинаковом расстоянии;
δείλαιος τοῦ νοῦ τῆς τὲ συμφορᾶς ἶ. Soph. — (Эдип), одинаково несчастный и в своих чувствах, и своей судьбой;ἶ. σ΄ ὡς τεκοῦσα ἀσπάζομαι Eur. — я люблю тебя как (может любить) мать;κύλιξ ἶ. ἴσῳ κεκραμένη Arph. — бокал, смешанный поровну, т.е. в котором вино налито пополам с водой2) поровну(ἶ. κάτω ἶ. ἄνωθεν Theocr.)
(Κηρὴ μελαίνῃ, ἐμοί, θεῷ Hom.)
ἶ. ναοῖς θεῶν Eur. — подобно храмам богов;ἶ. τῷ πρίν Eur. — так же, как прежде -
20 ισον...
ἶσον...ἴσον, ἶσονIτό тж. pl.1) равенство, тождествоεἰς τὸ ἶ. ἀφικέσθαι τῇ ἱππικῇ τινι Xen. — сравняться с кем-л. в искусстве верховой езды;
ἐν ἴσῳ Thuc., ἐπ΄ ἴσον, ἐπ΄ ἴσου и ἐπ΄ ἴσων Arst., Dem., Polyb. — равным образом, одинаково или в равном положении;ἐξ ἴσου τιμώμενος Soph. — (он был тогда) столь же уважаем;οἱ μέ ἐξ ἴσου ἑαυτῷ Plat. — занимающие иное, чем он сам, положение;ἐκ τοῦ ἴσου γίγνεσθαί τινι Thuc. — оказаться в равных условиях с кем-л.;ἐξ ἴσου πολεμεῖν Dem. — сражаться с одинаковым для обеих сторон успехом, т.е. без чьего-л. перевеса2) равное, одно и то же, то же самоеἶ. φρονεῖν τινι Soph. — иметь одинаковые мысли с кем-л.;
ἐν ἴσῳ καὴ βραδέως προσιέναι Xen. — идти равным и медленным шагом3) равное расстояниеδι΄ ἴσου Plat. — на равном расстоянии
4) ровное место, равнина(εἰς τὸ ἶ. καταβαίνειν Xen.)
εἰς τὸ ἶ. καθιστάμενοι μάχεσθαι Xen. — сражаться в одинаковых (для обеих сторон) условиях, т.е. лицом к лицу, в открытом бою5) справедливость(τὸ δίκαιόν ἐστι τὸ ἶ. Arst.; τὸ ἶ. καὴ τὸ φιλάνθρωπον Plut.)
IIи ἶσον adv.1) равным образом, одинаково, в такой же мере, так жеἶ. ἀπέχειν Her. — находиться на одинаковом расстоянии;
δείλαιος τοῦ νοῦ τῆς τὲ συμφορᾶς ἶ. Soph. — (Эдип), одинаково несчастный и в своих чувствах, и своей судьбой;ἶ. σ΄ ὡς τεκοῦσα ἀσπάζομαι Eur. — я люблю тебя как (может любить) мать;κύλιξ ἶ. ἴσῳ κεκραμένη Arph. — бокал, смешанный поровну, т.е. в котором вино налито пополам с водой2) поровну(ἶ. κάτω ἶ. ἄνωθεν Theocr.)
(Κηρὴ μελαίνῃ, ἐμοί, θεῷ Hom.)
ἶ. ναοῖς θεῶν Eur. — подобно храмам богов;ἶ. τῷ πρίν Eur. — так же, как прежде
См. также в других словарях:
Ἀπελθόντων τῶν ὀμμάιων τὰ τὴς μνήμης ἄξια ἐκ τοῦ νοῦ ῥάδιως ἐκφεύγει. — См. С глаз долой из памяти вон … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Αναξαγόρας — I (Κλαζομενές 499/8 Λάμψακος 428/7 π.Χ.). Φιλόσοφος. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στην Αθήνα, όπου και συνδέθηκε με στενή προσωπική και πνευματική φιλία με τον Περικλή. O δεσμός αυτός, όμως, και η μεγάλη επίδραση του φιλοσόφου στην… … Dictionary of Greek
νοησιαρχία — (intellectualismus). Με τον όρο αυτόν υποδηλώνονται όλες οι φιλοσοφικές αντιλήψεις που θέτουν τη νόηση ως αυτοτελές κριτήριο, κύριο ή και μοναδικό, της αλήθειας. Είτε πρόκειται για την αυτοδυναμία της νόησης, που συλλαμβάνει την αλήθεια των… … Dictionary of Greek
Βιετνάμ — Κράτος της νοτιοανατολικής Ασίας.Συνορεύει Β με την Κίνα, Δ με την Καμπότζη και το Λάος, ενώ Α και Ν βρέχεται από τη Νότια Θάλασσα της Κίνας, και πιο συγκεκριμένα από τον Κόλπο του Τονκίν ΒΑ, τον Κόλπο της Ταϊλάνδης ΝΔ και στην υπόλοιπη… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Φιλοσοφία και Σκέψη — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Η φιλοσοφία ως κατανοητικός λόγος Όταν κανείς δοκιμάζει να προσεγγίσει την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, πρωτίστως έρχεται αντιμέτωπος με το ερώτημα για τη γένεσή της. Πράγματι, η νέα ποιότητα των φιλοσοφικών θεωρήσεων της… … Dictionary of Greek
Liste der unregelmäßigen Substantive im Neugriechischen — Unregelmäßige Substantive im Neugriechischen sind Substantive, die sich in verschiedenerlei Hinsicht grammatikalisch anders verhalten als die Mehrheit der neugriechischen Substantive. Inhaltsverzeichnis 1 Übersicht 2 Gebrauch 3 Substantive mit… … Deutsch Wikipedia
Liste unregelmäßiger Substantive im Neugriechischen — Unregelmäßige Substantive im Neugriechischen sind Substantive, die sich in verschiedenerlei Hinsicht grammatikalisch anders verhalten als die Mehrheit der neugriechischen Substantive. Inhaltsverzeichnis 1 Übersicht 2 Gebrauch 3 Substantive mit… … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige Nomen im Neugriechischen — Unregelmäßige Substantive im Neugriechischen sind Substantive, die sich in verschiedenerlei Hinsicht grammatikalisch anders verhalten als die Mehrheit der neugriechischen Substantive. Inhaltsverzeichnis 1 Übersicht 2 Gebrauch 3 Substantive mit… … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige Substantive im Neugriechischen — sind Substantive, die sich in verschiedenerlei Hinsicht grammatikalisch anders verhalten als die Mehrheit der neugriechischen Substantive. Inhaltsverzeichnis 1 Übersicht 2 Gebrauch 3 Substantive mit individuellem Deklinationsschema … Deutsch Wikipedia
Unregelmäßige neugriechische Substantive — Unregelmäßige Substantive im Neugriechischen sind Substantive, die sich in verschiedenerlei Hinsicht grammatikalisch anders verhalten als die Mehrheit der neugriechischen Substantive. Inhaltsverzeichnis 1 Übersicht 2 Gebrauch 3 Substantive mit… … Deutsch Wikipedia
ύλη — Στην ευρεία έννοια, ύ. είναι καθετί που γίνεται αντιληπτό από τις αισθήσεις μας ή, πιο γενικά, καθετί που μπορεί να μετρηθεί με οποιοδήποτε όργανο μέτρησης. Στη στενή έννοια, ύ. και μάζα ταυτίζονται: ακριβέστερα, ύ. είναι καθετί που… … Dictionary of Greek